De ruim vierhonderd winkels van Action in Nederland zouden woensdagmiddag weer opengaan, evenals de winkels van branchegenoot Wibra. Klanten kunnen bij de budgetketens uitsluitend terecht voor producten die als essentieel worden beschouwd, zoals schoonmaakmiddelen, hygiëneproducten en etenswaren.

Maar aan het eind van de ochtend meldde het AD op basis van bronnen rond het kabinet dat de regering zou besluiten dat de twee ketens toch dicht moeten blijven. Kort daarvoor uitten Tweede Kamerleden al kritiek. „Action, Wibra, Makro open. Basisscholen, kleine winkels dicht. Vindt het kabinet dit zelf eerlijk?”, twitterde Lodewijk Asscher (PvdA). Ook Kees Verhoeven van coalitiepartij D66 stelde dat Action dicht moet.

Action vindt dat zijn winkels open mogen, omdat ongeveer 40 procent van de omzet behaald wordt met essentieel geachte artikelen.

De overheid hanteert de grens van 30 procent omzet uit bijvoorbeeld voedingsmiddelen, wc-papier en zeep, voor het wel of niet moeten sluiten van winkels. Action, dat ook veel non-foodartikelen verkoopt, schermt de overige producten uit het assortiment af.

Xenos heeft zijn elf zogeheten foodstores woensdag ook weer geopend. Dat zijn winkels waarvan het assortiment voor driekwart uit voedingsmiddelen bestaat.

De Primera-winkels zijn alleen open voor postale en bancaire zaken. Primera zette eerder al vraagtekens bij het beleid vanuit het kabinet. „Mensen mogen wel hun tabak, oudejaarsloten en tijdschriften bij de supermarkten kopen, maar niet in onze winkels. Dat leidt tot veel onduidelijkheid”, aldus een woordvoerder.

Dinsdag werd al bekend dat HEMA open blijft voor eten en drinken en andere essentiële producten, waaronder verzorgingsproducten en babyspullen. HEMA nam het besluit naar eigen zeggen samen met branchevereniging INretail en het kabinet. Michiel Witteveen, eigenaar van onder meer Blokker, uitte dinsdagavond in het tv-programma Beau kritiek op de uitzondering voor HEMA.

INretail wil dat het ophalen van bestellingen in niet-essentiële winkels mogelijk wordt. Volgens de branchevereniging kan dat veilig en kan de economie daarmee doordraaien, terwijl ook de pakketbezorgers worden ontlast. In Frankrijk en België zou een vergelijkbaar systeem goed hebben gewerkt. INretail ziet een systeem voor zich waarbij klanten op een vooraf afgesproken tijd zich bij de winkel kunnen melden en dan bij de deur hun bestelling kunnen afhalen. „Een afhaalmogelijkheid helpt ondernemers te overleven en het kan coronaproof georganiseerd worden.”

Twee maten

Bovendien meet de overheid momenteel met twee maten, vindt INretail. De bouwmarkten mogen namelijk wel een afhaalloket hebben voor bestelde goederen.

Dat veel winkels ondanks de sterke toename van het aantal coronabesmettingen toch weer opengaan, leidt tot bezorgdheid bij vakbond FNV. Bestuurder Linda Vermeulen zegt veel berichten te krijgen van winkelmedewerkers die zich zorgen maken om de gezondheidssituatie.

Pakketbezorgers en fietskoeriers draaien overuren. PostNL en DHL schalen hun capaciteit op. DPD liet woensdag weten het aantal bezorgpogingen aan huis te vergroten van twee naar drie.