De Franse hulporganisatie L’Oeuvre d’Orient wilde in de dagen voor Kerst donateurs werven voor haar werk onder christenen in het Midden-Oosten en daarom net als in voorgaande jaren spotjes uitzenden op France Inter. Ze verwachtte daarbij geen enkel probleem: ook op 30 september klonk er nog reclame van L’Oeuvre d’Orient op de radiozender, in het kader van een speciale actiedag voor Libanon.

De rooms-katholieke organisatie maakte in de spotjes altijd duidelijk zich te richten op christenen. France Inter vroeg L’Oeuvre d’Orient maandag echter ineens om het woord christenen achterwege te laten en in algemenere termen te spreken. De omroep verwees daarbij naar haar neutrale karakter en de stelregel om in reclame-uitingen luisteraars op geen enkele manier te kwetsen in hun religieuze, filosofische of politieke overtuigingen.

Dat is een nobel uitgangspunt, maar het is de vraag of dit een geëigende toepassing is. Beter gezegd: waarom dat op dit moment ineens de toepassing zou zijn. In voorgaande jaren was het kennelijk geen punt, terwijl de uitgangspunten toen ook al golden. Het antwoord gaf France Inter zelf, door op te merken dat er „veel” negatieve reacties van luisteraars waren gekomen op het spotje van 30 september. Het ligt voor de hand een verband te zien tussen de start van het proces tegen betrokkenen bij de aanslag in 2015 op Charlie Hebdo, begin september. Wellicht creëerde dat een klimaat van toegenomen gevoeligheid rond religieuze uitingen. De moord op leraar Samuel Paty vond pas ná het spotje plaats, op 16 oktober.

Een omroep doet er goed aan kritiek van luisteraars serieus te nemen, maar France Inter slaat de plank hier lelijk mis. De boodschap die ze afgeeft is dat religie niet iets is voor de publieke ruimte. Daarmee verwordt ”neutraliteit” tot staatsatheïsme, waarin godsdienst niet mag bestaan. Het tegengaan van radicale uitingen is daarmee bovendien allerminst geholpen.

Zeker zo ernstig is het signaal dat France Inter aan christenen in het Midden-Oosten afgeeft. L’Oeuvre d’Orient liet in een reactie weten niet te kunnen accepteren dat de omroep „deze karikatuur van de laïcité (de scheiding van kerk en staat, red.) toont aan gediscrimineerde minderheden in het Midden-Oosten.” Dat is een zeer terecht punt. Hoe kan een westers land opkomen voor de rechten van minderheden als die minderheden in een spotje op de publieke omroep niet eens met naam en toenaam benoemd mogen worden? Met dit soort neutraliteit neutraliseert een westerse omroep al zijn zogenaamd heilige uitgangspunten.