White Island, ook wel Whakaari genoemd, is een vulkaan voor de noordkust van het Noordereiland en populair onder toeristen. De arbeidsinspectie onderzocht onder andere waarom groepsreizen naar de actieve vulkaan nog altijd doorgingen destijds, terwijl drie weken daarvoor het waarschuwingsniveau voor een mogelijke uitbarsting was verhoogd.

Het onderzoek heeft geleid tot dertien aanklachten, die mogelijk vanaf halverwege december door de rechtbank worden behandeld. Namen zijn niet bekendgemaakt. Volgens Phil Parkes, hoofd van de arbeidsinspectie, was de vulkaanuitbarsting weliswaar „onverwacht”, maar niet „onvoorzienbaar”.

De arbeidsinspectie kan alleen organisaties en personen vervolgen voor overtredingen van de gezondheids- en veiligheidsvoorschriften. De organisaties - vermoedelijk bedrijven - kunnen een boete krijgen tot 1,5 miljoen Nieuw-Zeelandse dollar (881.000 euro). De drie personen wachten een maximale boete van omgerekend zo’n 176.000 euro. Naar de vulkaanuitbarsting is ook een ander onderzoek ingesteld, waarbij gekeken wordt naar mogelijke strafrechtelijke vervolging.

Tijdens de uitbarsting bevonden 47 mensen, onder wie veel Australiërs, zich op het eiland. Veel van hen waren toeristen van het cruiseschip Ovation of the Seas, dat in de buurt lag aangemeerd. Sinds de ramp zijn op White Island geen toeristen meer geweest.