Evaluatie pulsverbod half jaar uitgesteld
De Europese Commissie komt vanwege de coronacrisis pas tegen de zomer van 2021 met een evaluatie van het in 2019 ingestelde verbod op de pulsvisserij. Dat is een half jaar later dan de bedoeling was.
Dat zei Europees topambtenaar Valérie Tankink maandag tegen de visserijcommissie van het Europees Parlement.
De commissie besprak een positief advies over pulsvissen van de gezaghebbende Internationale Raad voor Onderzoek der Zee, naar de Engelse naam afgekort als ICES. Volgens Tankink zal het dagelijks bestuur van de Europese Unie dit ICES-advies betrekken bij de evaluatie. Ze verzekerde echter dat Brussel er in de tussentijd op zal toezien dat het verbod op pulsvissen wordt nageleefd.
Pulsvissen is een door Nederlandse vissers ontwikkelde techniek, waarbij bodemvissen zoals tong met lichte stroomstootjes worden opgeschrikt, zodat ze omhoog zwemmen en in het net terechtkomen. Bij de traditionele boomkorvisserij gebeurt dit ‘wekken’ met behulp van kettingen, die over de zeebodem worden gesleept.
Voorstanders noemen de techniek duurzaam omdat de viskotters minder brandstof verbruiken en dus minder CO2 uitstoten, de zeebodem minder wordt beroerd en er minder ongewenste bijvangst uit het water wordt gehaald dan bij de boomkor. Volgens tegenstanders zijn de langetermijneffecten op het leven in zee onduidelijk.
De Europese Unie gooide begin 2019 de deur in het slot voor de pulsvisserij. Zo’n tachtig Nederlandse kotters die de techniek met tijdelijke ontheffing toepasten, moesten weer omschakelen naar andere vangstmethoden. Daarvan profiteren er nog 22 van een overgangsregeling die op 1 juli 2021 afloopt.
ICES, waarbij 24 landen zijn aangesloten, ziet toe op een ecologisch verantwoord beheer van de noordelijke Atlantische wateren, waaronder de Noordzee. Onderzoeker Mark Dickey-Collas gaf de visserijcommissie een toelichting op het advies, dat al in mei werd gepubliceerd. ICES concludeert dat pulsvissen op tong geen bedreiging is voor een gezonde visstand en dat het geen negatieve langetermijneffecten heeft op het leven in zee. De voordelen die voorstanders noemen, worden in het rapport bevestigd. Zo ligt het brandstofverbruik van de schepen bij pulsvissen 37 procent lager dan in de boomkorvisserij.
De Nederlandse commissieleden Peter van Dalen (ChristenUnie) – die het rapport op de agenda wist te krijgen, Bert-Jan Ruissen (SGP) en Annie Schreijer-Pierik 9CDA) juichten het rapport maandag toe en drongen aan op heroverweging van het pulsverbod. „Puls is puik. Het verbod is gebaseerd op een combinatie van leugens en jaloezie”, stelde Van Dalen, die de pulstechniek bestempelt als „de Green Deal voor de visserij.”
Ruissen benadrukte dat het visserijbeleid gebaseerd moet zijn op wetenschappelijke rapporten. Hij vindt dat Europa „vol moet inzetten op innovatieve vismethoden” die selectiever zijn en minder brandstof verbruiken.
Schreijer-Pierik zei dat Nederland gelijk had, toen het pulsvissen vrij wilde geven. „Ik wil graag dat Nederland het vertrouwen weer krijgt van de Commissie.”
Andere leden van de visserijcommissie die het woord namen, waren juist kritisch. De Franse Europarlementariër Caroline Roose (Groenen) wees erop dat pulsvissen gewoon verboden is maar dat Nederland blijft lobbyen om alsnog zijn zin te krijgen. Zij wil dat de Europese Commissie een inbreukprocedure tegen Nederland start. De Italiaanse Rosa D’Amato (onafhankelijk) zei dat Nederland de regels schendt door meer schepen met puls te laten vissen dan de nog toegestane 5 procent van zijn vloot.
De Ierse Grace O’Sullivan (Groenen) trok de betrouwbaarheid van het ICES-advies in twijfel. Ze wilde weten of de biologen wel voldoende gekeken hebben naar onderzoeken die negatief zijn over pulsvissen.
De Spanjaard Nicolas Gonzales Casares (Socialisten) wil dat pulsvissen verboden blijft. „Ik ben niet overtuigd van de voordelen. Elektriciteit in zee kan niet duurzaam zijn.” Zijn landgenote Izaskun Bilbao Barandica (Liberalen) wil puls wel een kans geven, maar dringt aan op aanvullend onderzoek bij andere soorten dan tong. Toen het Europees Parlement in 2018 voor het pulsverbod stemde, was er volgens haar nog veel verwarring en was de argumentatie niet zo duidelijk.
De voorzitter van de visserijcommissie, de liberale Fransman Pierre Karleskind, zei te betwijfelen of het ICES-onderzoek voldoende aanleiding is om een nieuw besluit over pulsvissen te nemen.
Hoewel de visserijcommissie blijkbaar niet stond te juichen, kijkt Peter van Dalen met een positief gevoel terug op de vergadering. „De uitspraken van een invloedrijke parlementariër als Bilbao Barandica geven mij hoop dat de deur voor puls weer iets verder op een kier staat. En dat collega’s van de Groenen de aandacht afleiden door Nederland weer in de beklaagdenbank te plaatsen, in plaats van op de inhoud van het ICES-advies in te gaan, is voor mij een teken dat dit advies staat als een huis. Veel collega’s zijn vooringenomen. Nu er wetenschappelijk onderzoek ligt dat pro-puls is willen ze dat negeren, want dit rapport past kennelijk niet in hun politieke straatje.”
Van Dalen heeft ook contact gehad met Europees visserijcommissaris Virginijus Sinkevicius. „Die sprak van een zwaarwegend rapport dat de Europese Commissie de komende maanden goed gaat bestuderen.”
