Met nog ruim drie weken tot de verkiezingsdag heeft Joe Biden de beste papieren om de verkiezingen te winnen. In de peilingen staat hij gemiddeld ruim 10 procent voor op zittend president Donald Trump. De voorsprong van Biden is het hele jaar nog niet zo groot geweest als nu en is sinds 30 september met bijna 4 procent gegroeid. Ter vergelijking: in 2016 stond Hillary Clinton in deze fase van de verkiezingsrace 6,5 procent voor op Trump.

De belangrijkste oorzaken voor de toegenomen steun voor de Democraat zijn vermoedelijk het eerste presidentiële debat en de coronabesmetting van zijn Republikeinse tegenstander. Veel kiezers hebben zich gestoord aan het optreden van de president in het debat van twee weken geleden. De ziekenhuisopname van Trump heeft eveneens weinig sympathie opgeleverd. Een meerderheid van de kiezers denkt namelijk dat de president helemaal niet ziek was geworden als hij de ziekte serieuzer had genomen.

Historisch gezien kregen presidenten als Eisenhouwer en Reagan vaak extra steun na een ziekenhuisopname. Maar volgens politicoloog B. Dan Wood is het verschil dat hun ziekte onvoorzien was, terwijl het coronavirus inmiddels al maanden rondgaat en Trump zich niet erg voorzichtig gedroeg.

Ook in de swing states –staten waar beide kandidaten kunnen winnen– staat Biden er goed voor. In Arizona heeft hij een voorsprong van 4 procent, in Florida 4,5 procent, in Pennsylvania 7,5 procent en in Wisconsin 7 procent. Trump moet in vrijwel alle scenario’s minimaal drie van deze staten winnen om als president te worden herkozen. Wel zal het verschil naar verwachting in de komende weken teruglopen. Historisch gezien wordt een voorsprong in de peilingen namelijk kleiner naarmate de verkiezingsdag dichterbij komt.

Om het gat verder te dichten heeft Trump positief nieuws nodig, door bijvoorbeeld het presidentiële debat op 22 oktober te winnen of door een nieuwe rechter te benoemen in het hooggerechtshof.

Barrett

De benoeming van Amy Coney Barrett in het hooggerechtshof komt deze week een stap dichterbij. Van maandag tot donderdag vinden er hoorzittingen plaats in de Senaat. Democraten zullen proberen de katholieke Barrett neer te zetten als een oerconservatief die miljoenen mensen hun zorgverzekering wil afnemen, abortusrechten wil inperken en hoe dan ook aan de kant van president Trump zal staan bij een eventuele juridische strijd over de verkiezingsuitslag. Partijgenoten zien vooral uit naar het verhoor door vicepresidentskandidate Kamala Harris. Als voormalig openbaar aanklager is zij in staat Barrett scherp te ondervragen.

De Republikeinen zien de benoeming van Barrett juist als een mogelijkheid om hun achterban te mobiliseren. Naar verluidt streeft senaatsleider Mitch McConnell ernaar om nog voor het einde van de maand de stemming te laten plaatshebben. De voorgenomen benoeming van Barrett is voor Republikeinse kiezers een belangrijk signaal.

Bij de verkiezingen van 2016 beloofden Trump en McConnell het hooggerechtshof ‘naar rechts te trekken’. Na de benoemingen van Neil Gorsuch in 2017 en Brett Kavanaugh in 2018, zou Barrett de derde conservatieve rechter zijn die toetreedt tot het hoogste rechtscollege van de VS. Onder normale omstandigheden zal het hooggerechtshof daardoor voor meer dan een decennium conservatief georiënteerd blijven en hebben Trump en McConnell hun belofte ruim waargemaakt.