Het instituut heeft uitgerekend wat de op Prinsjesdag gepresenteerde kabinetsplannen betekenen voor de portemonnee van honderd voorbeeldhuishoudens. Weliswaar is de slinkende groep eenverdienersgezinnen in Nederland ook bij het Nibud minder in beeld, maar een paar vergelijkingen zijn toch wel te maken.

Zo gaat een stel met twee kinderen en één inkomen van 35.000 euro er volgend jaar 23 euro per maand op vooruit (0,8 procent). Maar als een van beide ouders 30.000 euro inbrengt en de ander 5000 euro, hebben ze 33 euro extra te besteden (1,1 procent).

Ouders met twee kinderen en één inkomen van 70.000 euro kunnen 13 euro meer uitgeven (0,3 procent). In het voorbeeldhuishouden met twee inkomens dat daar het dichtst bij komt verdient de ene ouder 45.000 euro en de andere 30.000. Zij gaan er 59 euro op vooruit (1,1 procent).

Een stel met drie kinderen en één inkomen van 45.000 euro heeft 70 euro meer te besteden (2,0 procent). Verdient de ene ouder 35.000 euro en de andere 10.000 euro, dan is dat 88 euro (2,3 procent).

SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij is teleurgesteld. Eenverdieners betalen volgens hem tot zes keer meer belasting dan tweeverdieners die hetzelfde inkomen hebben. Al jaren verzet de SGP zich tegen deze „fiscaal stuitend oneerlijke” behandeling. Het kabinet stelde bij de start in 2017 die kloof te willen verkleinen. „Helaas moet ik vaststellen dat de kloof onder dit kabinet nog steeds onaanvaardbaar groot is. En vólgend jaar wordt hij wéér wat dieper. Dat is uiterst pijnlijk, vooral voor de gezinnen die het betreft”, zegt Van der Staaij.

Over het algemeen stijgen de meeste prijzen volgend jaar harder dan de lonen en neemt het kabinet weinig maatregelen om die prijsstijgingen te compenseren, concludeert het Nibud. Zo zal iedereen merken dat de premie van de zorgverzekering waarschijnlijk met gemiddeld 5 euro omhoog gaat.

De koopkracht van mensen in de bijstand of met een werkloosheidsuitkering verandert volgend jaar nauwelijks. Voor mensen die van het minimum moeten rondkomen wordt 2021 volgens het Nibud een zwaar jaar. Wie werkloos wordt gaat er gemiddeld 20 tot 25 procent op achteruit.

Meer dan 40 procent van de zelfstandigen en flexwerkers heeft volgens het Nibud nu al minder inkomen dan in februari, voordat de coronacrisis uitbrak. Toch zet het kabinet de afbouw van de zelfstandigenaftrek door.

Dat heeft gevolgen voor de portemonnee. De meeste zelfstandigen hebben volgend jaar nauwelijks iets extra’s te besteden, of ze gaan erop achteruit, tot 25 euro per maand. Gezinnen met één inkomen uit zelfstandig werk heeft het Nibud niet doorgerekend.