Kerk & religie

Canon in de maak over het gereformeerde leven

Historisch Tijdschrift GKN (HTG) wil de komende jaren toewerken naar een canon van de Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN), waarin het gereformeerde leven tussen 1834 en 2004, op zondag en van alledag, een plek krijgt.

Redactie kerk
4 February 2020 10:58Gewijzigd op 17 November 2020 07:15
beeld RD
beeld RD

De redactie van het tijdschrift stelt zich deze canon voor als een lijst van minimaal twintig vensters, elk vergezeld van een korte verklarende tekst, zo kondigt zij aan in het nieuwste nummer. Gezamenlijk moeten deze een thematische dwarsdoorsnede bieden van „het materiële en immateriële erfgoed van het gereformeerdendom.”

Aanleiding voor de canon is het twintigjarig bestaan van het HTG in 2022. Het tijdschrift is opgericht om de geschiedenis van de Gereformeerde Kerken in Nederland, zoals die in 1892 werden gevormd uit de kerken van Afscheiding (1834) en Doleantie (1886), centraal te stellen. Het blad wil ervoor waken dat met de kerkfusie in 2004 –toen de GKN opgingen in de Protestantse Kerk in Nederland– „het gereformeerde geheugen” verdwijnt. Een belangrijke taak is dan ook het publiceren van in memoriams van predikanten, waarvoor in het jaarboek van de Protestantse Kerk niet langer plaats was. Het publiceren van een serie canonvensters past bij deze doelstelling.

Als het aan de redactie ligt, zal de canon van de GKN geen „parade van mannenbroeders” worden. „De geschiedenis van de GKN met haar kenmerkende scharniermomenten –Afscheiding, Doleantie, Vereniging, kwestie-Geelkerken, Vrijmaking, Samen op Weg– en theologische iconen –De Cock, Kuyper, Bavinck, Geelkerken, Schilder, Berkouwer, Kuitert, Baarda– is al zo vaak verteld.”

Evenmin moet de canon een gedenkschrift van het instituut of van de grote gereformeerde namen worden. Wel bedoelt het HTG het godsdienstig gemeenschapsleven in de GKN, „het gereformeerde leven zowel op zondag als van alledag.”

Wat de redactie beoogt, schrijft zij, lijkt op de canon van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) die in 2017 verscheen bij het 125-jarig bestaan van het kerkverband. Daarin komen niet zozeer synodes, hoogleraren en predikanten voorbij, maar zaken die herkenbaar zijn voor, in de woorden van de samenstellers, „het gewone gemeentelid.”

De canon van de CGK bevat uiteenlopende voorwerpen, voorvallen en figuren, variërend van een naaikistje uit een christelijk gereformeerd weeshuis, de reistas van een zendingsarts tot de gevelsteen van een kerkgebouw. Zij vormen de kapstok waaraan de thema’s zijn opgehangen. Zo representeert het naaikistje het diaconaatswerk van de CGK.

De canon van de GKN die de HTG-redactie in 2022 ten doop hoopt te houden, is nadrukkelijk bedoeld als publiekscanon en zij nodigt belangstellenden uit om per 1 maart 2021 suggesties aan te dragen, vergezeld van een korte uitleg. Zoals een kerkgebouw, een geografische plaats, een gebeurtenis, een boek, een tijdschrift, een woord („wereldgelijkvormigheid”), een gebruik of rite (spelen op het huisorgel), een lied, een persoon, een vereniging, een kledingstuk (doopjurk) of een voorwerp (een theelepeltje of rol pepermunt). Als ze maar symbool staan voor het gereformeerde groepsleven.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer