Wie is Wybren van Haga?

Van Haga (1967) stond bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 op nummer 41 van de VVD-kandidatenlijst en werd 31 oktober van dat jaar beëdigd als Kamerlid. Hij studeerde elektrotechniek in Delft. Daarna ging hij bij de commando’s. Vervolgens werkte hij voor Shell en leidde diverse ondernemingen. Momenteel heeft hij een verhuurbedrijf voor woningen. Hij bezit tientallen panden in Amsterdam en Haarlem. Van 2010 tot 2017 was hij VVD-raadslid in Haarlem. In de Tweede Kamer hield hij zich bezig met buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking.

Hij was toch al eerder in opspraak?

Dat klopt. Al vrij snel na zijn aantreden verschenen er berichten in de pers dat Van Haga zich niet aan de verhuurregels hield. Daarvoor moest het Kamerlid zich amper drie maanden na zijn beëdiging verantwoorden bij de integriteitscommissie van de VVD. In april 2018 concludeerde die dat Van Haga „niet ernstig verwijtbaar” handelde, maar dat de combinatie van zijn ondernemerschap en het Kamerlidmaatschap niet handig was. Van Haga beloofde dat hij de bemoeienis met zijn bedrijven zou staken.

In juli dit jaar kwam Van Haga opnieuw in opspraak, nu omdat hij te diep in het glaasje keek.

Wat heeft hij dit keer misdaan?

Van Haga bemoeide zich eerder dit jaar persoonlijk met gedoe rond een verbouwing in rijksmonument Het Essenhofje, een van de panden die de liberaal in bezit heeft. De gemeente Haarlem had de bouw in april stilgelegd. Diverse media berichtten enkele dagen geleden dat er voor die interne verbouwing –tegen de regels in– geen vergunning was aangevraagd bij de gemeente. Van Haga zou zelf op „een zeer agressieve manier” op de bewoners zijn afgestapt om te vragen wie de gemeente had getipt over de illegale verbouwing. Verder had het Kamerlid deze zomer een boze e-mail gestuurd aan één van zijn huurders, met wie hij een conflict heeft.

VVD-fractievoorzitter Dijkhoff had dinsdag dan ook niet veel tijd nodig om te concluderen dat Van Haga zich niet hield aan de gemaakte afspraken en dat hij moest vertrekken.

Wat gaat Van Haga nu doen?

Dat was woensdagmorgen nog niet helder. Van Haga vroeg dinsdag om een dag bedenktijd. Hij kan ervoor kiezen om zijn Kamerlidmaatschap op te zeggen zodat in zijn plaats een andere VVD’er beëdigd kan worden. Van Haga kan ook besluiten om als zelfstandig Kamerlid verder te gaan.

Aansluiting bij een ander fractie lijkt geen optie. Mogelijk zou hij naar Forum voor Democratie kunnen uitwijken, maar FVD-voorman Baudet heeft al laten weten geen belangstelling te hebben voor „een zetelrover.”

Voor het geld hoeft Van Haga niet in de Kamer te blijven. Zijn vermogen wordt geschat op een slordige 30 miljoen euro.

Wat zijn de gevolgen voor de coalitie?

Door het vertrek van Van Haga verliest de coalitie de nipte meerderheid in de Tweede Kamer en komt uit op 75 van de 150 zetels. Als Van Haga zijn zetel ter beschikking stelt, dan heeft de coalitie er weer 76. Hij kan ook als onafhankelijk Kamerlid besluiten de coalitie te steunen. Als Van Haga zijn zetel houdt, zal de coalitie nog meer moeten lobbyen bij oppositiefracties. Dat moeten ze toch al doen omdat de regeringspartijen sinds juni dit jaar ook al geen meerderheid meer hebben in de Eerste Kamer. Er moet nog een tandje bij.