Minister van Financiën Sarkozy maakte zijn plannen woensdagavond bekend. Hij overviel er zijn Europese collega’s mee. De onverwachte voornemens leidden tot een urenlange discussie tussen de bewindspersonen. Die waren bijeen in Luxemburg.

In juni spraken zij onderling af geen eenzijdige stappen te zetten op dit terrein. In september, tijdens beraad in Scheveningen, werd dat nog eens herhaald. Ondanks de vele tegenstand valt er weinig uit te richten tegen de kortingen, want het eerdere akkoord heeft geen bindende betekenis.

Minister Zalm, die bij de jongste vergadering als voorzitter fungeerde, gebruikte na afloop voorzichtige bewoordingen om verslag te doen van de ruzie. „U kunt zich wel voorstellen hoe het gegaan is. De overeenkomst luidt dat in de sfeer van de energiebelasting landen niet op hun eentje zullen handelen. Niettemin zien we nu dat er toch iets gebeurt, zij het op beperkte schaal”, deelde hij mee.

In Frankrijk staat de regering onder druk van transporteurs, vissers, boeren en huishoudens om een vergoeding toe te kennen in verband met de steeds duurdere brandstof. Parijs toont zich bereid de extra opbrengsten voor de schatkist die samenhangen met de hoge olieprijzen terug te sluizen.

De gang van zaken roept herinneringen op aan de gebeurtenissen in 2000. Toen besloot Frankrijk ook, onder invloed van massale wegblokkades, de dieselaccijns voor truckers neerwaarts aan te passen. Dat leidde tot heftige protesten in andere landen. De Europese Commissie merkte de financiële tegemoetkoming aan als een vorm van concurrentievervalsing.

Sarkozy vond woensdagavond bij zijn collega’s wel gehoor voor zijn oproep om als EU te zoeken naar een beleid om het effect van de dure olie op de economie te beperken. Hij denkt daarbij onder andere aan een strategie om het energieverbruik terug te dringen. Commissaris Almunia (Economische en Monetaire Zaken) benadrukte in Luxemburg de noodzaak van een gecoördineerde aanpak. Volgende maand zal hij met de ministers hierover van gedachten wisselen.

Volgens de Franse bewindsman was er eenstemmigheid over om het Internationaal Energie Agentschap te vragen meer openheid te verschaffen over de aanwezige olievoorraden. Minder onzekerheid op dat punt kan de prijsopdrijvende speculaties op de markten afremmen.

Dinsdag publiceert de Europese Commissie de nieuwe prognoses voor de economische groei. Dan zal blijken welke invloed de ontwikkelingen aan het oliefront hebben op de bedrijvigheid. In april voorspelde Brussel voor de eurozone een expansie van 1,7 procent in 2004 en van 2,3 procent in 2005.