De Tweede Kamer zoekt naar oplossingen, maar is niet eensgezind genoeg voor grote stappen.

ICT-problemen, toeslagen die onterecht zijn ingehouden en een veel te gunstige vertrekregeling voor personeel: het is slechts een klein deel van de problemen in de afgelopen jaren bij de Belastingdienst. De Kamer irriteert zich in toenemende mate aan de informatievoorziening vanuit het kabinet over de incidenten.

Het nieuwste voorbeeld is dat kinderopvangtoeslagen ten onrechte zijn stopgezet. Kamerleden werden via de media op de hoogte gebracht. Over die kwestie wordt op korte termijn nog een debat gevoerd.

Snel pleitte onlangs nog voor een ”beleidsvakantie” voor de fiscus; even geen nieuw beleid meer. Dit zou de dienst tijd en ruimte geven om de systemen en personele bezetting op orde te brengen.

SP-Kamerlid Renske Leijten pleitte woensdag in een debat over de fiscus voor een parlementair onderzoek naar het functioneren van de uitvoeringsdienst. „We krijgen maar geen grip op de Belastingdienst. De fiscus staat er zo slecht op dat we niet eens kunnen vaststellen dat belasting rechtmatig bij burgers wordt opgehaald.”

Groot project

Een parlementair onderzoek, een van de zwaarste middelen die het parlement heeft om informatie boven tafel te krijgen, kan echter op weinig steun rekenen in de Tweede Kamer. „Het lijkt me niet verstandig om direct naar het zwaarste middel te grijpen”, vindt CDA’er Pieter Omtzigt.

Een ander voorstel is om de problemen bij de Belastingdienst aan te merken als zogenoemd groot project, waardoor de Tweede Kamer recht heeft op meer informatie.

Vooral Henk Nijboer (PvdA) is daar voorstander van. De coalitiepartijen twijfelen echter, omdat ze bang zijn voor een te veelomvattend project. Zij hebben liever een aantal specifieke onderdelen binnen de Belastingdienst die als groot project worden aangemerkt. Verantwoordelijk staatssecretaris Snel wijst het plan af om de gehele fiscus als groot project aan te merken. „Dan ben ik toch wel bang voor een permanent groot project.”

De positie van Snel staat, ondanks de lange reeks incidenten, nog niet ter discussie. De problemen bij de Belastingdienst zijn hardnekkig en spelen al veel langer dan deze regeerperiode.

„De staatssecretaris heeft een erfenis gekregen die je niemand toewenst”, sprak Nijboer. „Dit vraagt echt om een lange adem”, dacht Helma Lodders (VVD). „Het zou heerlijk zijn als we morgen alles opgelost hebben, maar dat gaat niet lukken”, erkende ook Snel.

Nieuwe stijl

Om de informatievoorziening aan de Tweede Kamer te verbeteren, is het project informatievoorziening nieuwe stijl opgetuigd. Het doel hiervan is om de hoeveelheid papier te verminderen en gerichter te informeren. Nog voor het zomerreces hoopt Snel de eerste vernieuwde rapportage met de Kamer te delen.

De Kamer constateerde woensdag ook dat een aantal zaken juist goed gaat bij de Belastingdienst. Zo was de campagne om mensen over te halen in een vroeg stadium de aangifte inkomstenbelasting in te dienen een succes. Ook is de dienst erin geslaagd om veel nieuw personeel te werven. Deze nieuwe werknemers waren nodig omdat door een veel te ruime vertrekregeling een grote groep ambtenaren bij de Belastingdienst is vertrokken.