De Amerikaanse president Trump toonde zich opgetogen op Twitter over de vrijlating van Brunson. „Hij zal snel thuis zijn”, schreef hij. Het afgelopen jaar zette Trump zich persoonlijk sterk in voor de Amerikaanse pastor. Daarmee werd Brunson het gezicht van een diplomatieke rel tussen de Verenigde Staten en Turkije.

De rechter veroordeelde Brunson vrijdag tot drie jaar cel vanwege de betrokkenheid bij terrorisme tegen de Turkse staat. Maar omdat de Amerikaan al ruim een halfjaar in de gevangenis had gezeten en daarna nog enkele maanden huisarrest had gehad, liet de rechter hem vrij.

Volgens ooggetuigen in de rechtszaal huilde Brunson (50) tijdens het vonnis. Kort daarvoor had hij tegen de rechtbank gezegd: „Ik ben een onschuldig man. Ik hou van Jezus, ik hou van Turkije.” President Trump reageerde op de uitspraak via Twitter: „Mijn gedachten en gebeden zijn bij voorganger Brunson, we hopen hem snel weer veilig thuis te hebben.”

Tijdens het requisitoir werd al duidelijk dat justitie op vrijlating aanstuurde. De aanklager eiste weliswaar tien jaar cel tegen de evangelist, die terechtstond voor terrorisme wegens betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep van 2016, maar vroeg ook om opheffing van beperkende maatregelen. De afgelopen dagen kwamen daarom al berichten naar buiten dat Brunson spoedig vrij zou komen.

Brunson woont al vanaf 1993 in Turkije. In de stad Izmir vestigde hij de Opstandingskerk. Die gemeenschap telt 25 kerkgangers.

Het Turkse openbaar ministerie beschuldigde hem van banden met Fethullah Gülen, de geestelijke die volgens de Turkse regering het brein is achter de couppoging. Zijn gevangenschap leidde tot hoogoplopende diplomatieke spanningen tussen de NAVO-bondgenoten Turkije en de Verenigde Staten.

Eerder deze week suggereerden bronnen rond de Amerikaanse regering al dat Washington en Ankara afspraken hadden gemaakt die tot zijn vrijlating zouden leiden.

Tijdens de behandeling van de rechtszaak zeiden drie belangrijke getuigen die belastende verklaringen hadden afgelegd, dat er onjuistheden stonden in verklaringen die aan hen waren toegeschreven. Ze zeiden dat ze de dingen die ze hadden verklaard, „hadden gehoord” of „hadden gelezen.” Toen bleek dat belangrijke getuigenverklaringen wegvielen, groeide de hoop op een voor Brunson goede afloop.

Mensen die Brunson goed kenden, hadden altijd getwijfeld aan zijn betrokkenheid bij de staatsgreep. Een vriend verklaarde eens dat Andrew Brunson „net zo politiek als een deurstijl” was. Ook tijdens eerdere voorgeleidingen in de rechtbank wekte ds. Brunson totaal niet de indruk sterk met politiek bezig te zijn.

Hij zag alleen maar een roeping om in Turkije het Evangelie te verkondigen. Daarom was hij in de achterliggende 25 jaar met het land vergroeid. Hij sprak de taal vloeiend en zijn kinderen kenden nauwelijks een ander land.

Nu de evangelist naar Amerika is gereisd, is niet duidelijk wat zijn plan is. Strikt vanuit het vonnis bezien zou hij weer naar zijn gemeente in Izmir kunnen terugkeren. Maar de veroordeling van betrokkenheid bij terrorisme blijft wel op hem liggen. Het werk als pastor en evangelist in moslimland Turkije wordt daarmee veel moelijker. Of hij zijn werk in de Opstandingskerk kan en wil voortzetten, is daarmee onduidelijk.