Jong én oud moeten respectvol omgaan met hunebedden
Een hunebed is een grafmonument dat respect verdient. Je klimt er dus niet op. Dat is de boodschap van het Hunebedcentrum en Het Drents Landschap. Het centrum is een campagne gestart om het gebruik van het hunebed als speelplaats tegen te gaan. Niet alleen om respect te bevorderen, maar ook om gewonden te voorkomen. De afgelopen tijd raakten er namelijk kinderen gewond die op de hoge hunebedden klommen en eraf vielen.
In de provincie Drenthe zijn in totaal 52 hunebedden te vinden. Het zijn prehistorische grafkamers opgebouwd uit zwerfkeien die vanuit het hoge noorden met ijsmassa’s naar onze streken zijn meegevoerd. Het grootste hunebed ligt in Borger op het terrein van het Hunebedcentrum. Het is bijna 23 meter lang en het is ook het enige waar menselijke resten zijn gevonden.
De maatregel van het centrum is bijzonder te noemen. Niet altijd wordt immers respectvol omgegaan met het verleden in het algemeen en met monumenten in het bijzonder. Terecht stellen de medewerkers van het Hunebedcentrum dat kinderen op een ‘gewone’ begraafplaats ook niet over de grafstenen mogen lopen of erop mogen klimmen. Niemand die daarop hoeft toe te zien; het gebeurt gewoon niet. En waarom zou dat dan op een grafmonument als een hunebed wel getolereerd worden?
Hoe begrijpelijk de maatregel ook is en hoe nodig het ook is om juist kinderen respect bij te brengen, toch zijn het meestal niet de kinderen die respectloos zijn. Hun natuurlijk behoefte om dingen te ontdekken door erop te klimmen en erover heen te lopen, heeft vrijwel nooit te maken met kwade opzet.
Zo bezien hebben volwassenen meer te leren van deze maatregel. Want waar kinderen in hun onschuld de grenzen van het respect soms letterlijk overschrijden, doen volwassenen dat vrijwel altijd opzettelijk. Selfies nemen tussen de stenen van een Holocaustmonument of bij de gedenkstenen op een ereveld voor gevallenen in de Tweede Wereldoorlog, om maar iets te noemen.
Toen een oorlogsslachtoffer door iemand werd gewezen op kinderen die tikkertje speelden tussen de grote betonblokken van het Holocaustmonument in Berlijn, zei ze dat ze zich daaraan niet ergerde. Volgens haar was het juist een van de verschrikkingen van de oorlog dat kinderen niet konden spelen maar op zoek moesten naar voedsel om te overleven. Wel ergerde ze zich aan volwassenen die het monument blijkbaar als een pretpark zagen waar je vooral vrolijke foto’s moest maken die snel op Facebook gezet konden worden.
Ouderen kunnen dus zeker zo veel leren van de maatregel van het Hunebedcentrum als jongeren. Ze leren ervan dat hunebedden niet een hoop stenen zijn waarvan je kunt genieten, maar dat het monumenten zijn van een verleden waarvan je moet leren. Want wie z’n geschiedenis niet kent, zal altijd een kind blijven. Ook al klimt hij of zij niet meer op en over een monument.