Wie de dagelijkse pagina’s met rouwadvertenties tot zich door laat dringen en zich probeert voor te stellen welk leed daarmee gepaard ging, beseft wat een intens verdriet er achter tientallen voordeuren te vinden is. Elke dag overlijden er in Nederland bijna 400 mensen.

Een kleine meerderheid van de Nederlanders gelooft dat er leven is na de dood. Hoe dat leven eruitziet, daarover lopen de meningen sterk uiteen. Bij een onderzoek van Trouw, enkele jaren geleden, bleek dat de meesten zich daarbij iets paradijselijks voorstellen. Hoogleraar religiestudies Joke van Saane gaf destijds aan dat ze dat wel begreep: „Als je zelf mag kiezen, ga je voor iets wat je goed bevalt.”

De dood wordt geromantiseerd, waarschuwde de ethicus Theo Boer vorige week zaterdag in De Stentor. Alsof het de volgende reis is naar een tropisch eiland. „Een reis naar een betere wereld waar we hopen overleden geliefden te treffen, onze tante die aan de overkant klaarstaat met een taartje.” Dat lijkt sterk op de heidense opvattingen van het Walhalla, de plek waar je je voorouders weer ontmoet.

Ook in de discussie over euthanasie maken mensen de dood minder ernstig, denkt Boer. Het ligt voor de hand dat deze verschuivende opvattingen een rol spelen bij de afwegingen die mensen maken rond euthanasie. De drempel zal lager zijn als iemand een toekomstbeeld op zijn netvlies heeft van een plek zonder pijn of problemen.

Ook koningin Máxima deed dinsdag een uitspraak die aan deze romantisering kan bijdragen. Naar aanleiding van het overlijden van haar jongere zus Inés –die zelf na een ernstige depressie een einde aan haar leven maakte– zei ze: „Mijn kleine lieve begaafde zus Inés was ook ziek. Zij kon geen vreugde vinden. Ze kon niet genezen. Onze enige troost is dat ze nu eindelijk vrede heeft kunnen vinden.” Ook achter de voordeur van paleizen heerst verdriet.

Mensen die zelf hun leven actief willen beëindigen, lijden vaak ondraaglijk of hebben vrijwel onoplosbare psychiatrische problemen. Het gesprek met hen moet daarom uiterst zorgvuldig verlopen en de gedachte tegengaan alsof de dood de oplossing is.

Maar brengt de uitweg van de dood altijd vrede? Dat mag niet de boodschap zijn, zeker niet aan mensen die worstelen met hun leven. Vrede door de dood is er alleen voor hen die gewassen zijn in het bloed van Christus, Die met Zijn dood voor die vrede heeft betaald. Wie dat mist, wacht geen vrede maar toorn. Het gesprek over de dood vraagt niet alleen om zorgvuldigheid maar ook om duidelijkheid en Bijbelse eerlijkheid.

Hoofdredactie