Goed verlicht de winter door
Nu het weer donker wordt, staan veel fietsers voor het probleem hoe ze goed verlicht de winter door moeten komen. Wat is een geschikte lamp, wat een goede dynamo, hoe repareer ik lampen?
Het traditionele achterlicht met gloeilampje aan het spatbord is een hopeloos verouderd product. Je kunt het het beste vervangen door een felle, rode led met geïntegreerde reflector. Monteer hem achter op de bagagedrager. Er zijn exemplaren met dynamo op de markt, maar wil je geen lange kwetsbare draden aan je rijwiel, koop er dan eentje met batterijen.
Vorig jaar deed de Fietsersbond een uitgebreide verlichtingstest. De Spanninga Ultra Xb (18,63 euro) kwam toen als beste uit de bus. Groot pluspunt van deze lamp is dat hij met een setje AA-batterijen zo’n 120 uur brandt. Veel achterlichten op batterij zijn tegenwoordig uitgerust met licht- en bewegingssensor. Klinkt leuk, want daardoor gaat je licht automatisch aan als je in het donker fietst, maar onze ervaring is dat ze ook veel ellende veroorzaken. De sensoren zijn kwetsbaar en gaan snel kapot. Als je pech hebt, gaat je achterlicht in een fietsenstalling steeds aan door dichtslaande deuren of een trillende vloer, terwijl op glad asfalt het gevaar bestaat dat de lamp door gebrek aan beweging uitgaat.
De gewone dynamo, op de voorband, is geen ideaal product. Hij gaat snel kapot, is niet efficiënt, slipt regelmatig en maakt veel lawaai. De draden van het ding naar de lichtjes zijn ook altijd een bron van ellende. Gebruik in ieder geval een dubbele draad, zodat je niet afhankelijk bent van het frame voor het sluiten van de stroomkring. Zet de draad netjes vast: strak langs het frame met voldoende ruimte bij de bewegende delen. Dit kan heel goed met kabelbinders. Alle koperen delen die bloot liggen gaan roesten. Die kun je beschermen met een likje vaseline. Ook is het verstandig om vet te smeren op de plek waar de draadjes de dynamo binnengaan, zodat vocht de dynamo niet kan binnendringen.
In een test van gewone dynamo’s door de Fietsersbond scoorde de B&M Dynotec6 (30 euro) het beste en de Axa HR traction (19,50 euro) redelijk.
Overigens is het veel beter om een naafdynamo te kopen. Deze heeft alle genoemde nadelen niet. Een naafdynamo is inmiddels standaard op de gemiddelde stadsfiets. Los kost het goedkoopste exemplaar 36 euro, maar er zijn extra kosten omdat de naaf in een wiel gespaakt moet worden.
Wat betreft de verlichting zelf: een halogeenkoplamp geeft veel meer licht dan een gewone met gloeilamp. Vervang dus óf alleen het lampje óf de hele koplamp. Als je alleen de koplamp op een dynamo aansluit, gebruik dan een lamp van 3 in plaats van 2,4 watt. De B&M Lumotec Oval (28 euro) kwam als beste uit een test van de Fietsersbond. Vooral dankzij zijn solide behuizing, sterke lichtbundel en goede vervangbaarheid.
Wie helemaal geen gedoe met een dynamo wil hebben, moet een koplamp met witte ledjes kopen. Wil je alleen goed gezien worden, dan is de Sigma Triled (12,95 euro) een prima koop. Met drie AA-batterijen brandt hij zo’n 45 uur. Wil je goed gezien worden en ook zelf nog redelijk zicht hebben op onverlichte wegen, dan is de Cateye HL-EL 200 (25 euro) een aanrader. Wil je net zo veel licht produceren als je met een 3-watt halogeenlamp zou doen, dan is de Trelock LS600 (44 euro) een goede koop. Met vijf AA-batterijen brandt deze lamp zo’n zes uur op volle sterkte. Dat is twee keer zo lang als met vergelijkbare halogeenverlichting. Een ander groot pluspunt is dat deze lamp daarna met bijna lege batterijen nog zo’n twee uur voldoende licht geeft om goed gezien te worden. Met halogeenverlichting op batterijen sta je binnen vijf minuten in het donker.
Wil je kapotte fietsverlichting laten repareren, dan kun je de komende tijd gebruikmaken van een fietsverlichtingsactie van de Fietsersbond. In zo’n twintig plaatsen organiseren lokale afdelingen reparatieacties. Bij deze acties geven leden van de bond advies en helpen ze bij reparaties.
Kees Bakker, Fietsersbond