Johann Grünbauer stelt in een interview over zijn boek ”Dissidenten & vredessjoemelaars” (RD 15-7) dat de vredesbeweging na 1989 „puur een verlengstuk werd van het ministerie van Buitenlandse Zaken, met miljoenen euro’s aan subsidies.” Ook zou PAX een „neutrale” organisatie zijn die niet over vrede gaat. Ten derde zouden wij ons schuldig hebben gemaakt aan geschiedvervalsing waar het de steun van onder meer Charta ’77 betreft, wat geleid zou hebben tot oneigenlijk verkregen subsidie.

Financiering

Helaas heeft de heer Grünbauer zijn beweringen niet goed gecheckt, waardoor er nu een onjuist beeld van PAX wordt geschetst. Allereerst de financiering van PAX. In de jaren tachtig was er nog geen sprake van overheidsfinanciering van IKV of Pax Christi (de voorgangers van PAX). De huidige financiering, in het kader van het programma Pleiten en Beïnvloeden van de Nederlandse regering, is gebaseerd op de hoge beoordeling (op basis van strenge kwaliteitscriteria) van het werk van PAX in de afgelopen jaren en de kwaliteit van de aanvraag voor de huidige periode (2016-2020). Aan deze financiering is niets geheimzinnigs: het bedrag staat gewoon in de jaarrekening van PAX, die uiteraard openbaar is.

Dan de stelling van Grünbauer dat PAX een „neutrale” organisatie is. Zoals de naam al doet vermoeden, was en is PAX een vredesbeweging die opereert vanuit de kernwaarden menselijke waardigheid en solidariteit. PAX werkt samen met betrokken burgers en partners aan de bescherming van burgers tegen oorlogsgeweld, aan het beëindigen van gewapend geweld en het opbouwen van rechtvaardige vrede. Ook staat PAX aan de wieg van enkele verdragen die inhumane wapens verbieden, zoals zeer recent het VN-verdrag tegen kernwapens.

PAX opereert onafhankelijk van politieke belangen en wordt gesteund door een brede groep betrokken burgers, maatschappelijke organisaties en is verbonden met zes kerkgenootschappen. Onder meer tijdens de jaarlijkse Vredesweek brengt PAX duizenden mensen in beweging voor vrede.

Tot slot het verwijt dat PAX steun van dissidenten in Oost-Europa zou hebben verzonnen. Er was wel degelijk steun van de kant van Charta ’77 voor de visie van het IKV op ontwapening en ontspanning in Europa. Vredesactivisten en dissidenten deelden juist het besef van de noodzaak voor de verbinding van mensenrechten en ontwapening.

Samenwerking

De gedeelde visie op de toekomst van Europa blijkt onder meer uit de gecontinueerde samenwerking na de val van de Muur en bijvoorbeeld het erevoorzitterschap van toenmalig president Havel van het Europese netwerk van de Helsinki Citizens Assembly (HCA), die in 1990 in Praag werd opgericht. Dit is een burgerorganisatie die zich inzet voor vrede, democratie en mensenrechten in Europa waarvan IKV en Pax Christi mede-initiatiefnemer waren. Als de dissidenten die het vacuüm vulden dat ontstond na de ineenstorting van het communisme zich misbruikt hadden gevoeld door organisaties zoals het IKV, zou de samenwerking immers zeker niet zijn gecontinueerd.

De auteur is directeur organisatie a.i. bij vredesorganisatie PAX.