Tijd om echt „zaken te doen” over de brexit
De eerste inhoudelijke onderhandelingen over de voorwaarden van het Britse vertrek uit de EU zijn vanmiddag in Brussel begonnen. „Laten we zaken doen”, zei de Britse brexitminister, David Davis, maandagmorgen monter voorafgaand aan de gesprekken. Er moeten harde noten worden gekraakt.
Hoofdonderhandelaar van de zijde van de Euorpese Unie is Michel Barnier. Davis en Bernier hopen donderdag in een persconferentie de resultaten van vier dagen besprekingen naar buiten te brengen.
De twee zaten vorige maand al een dag samen en spraken toen af „zo snel mogelijk” overeenstemming te bereiken over de scheidingsvoorwaarden. In feite is toen de agenda opgesteld, en is het nu tijd voor de serieuze zaken.
„Voor ons is het ongelooflijk belangrijk dat we goede vooruitgang boeken”, zei Davis maandagmorgen tijdens een korte persconferentie in het gebouw van de Europese Commissie. We duiken in de „kern van de zaak”, voegde Barnier daaraan toe. Het duo wisselde een stevige handdruk uit.
De rechten van burgers, de financiële afrekening en een oplossing voor de grens tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland zijn de drie punten waarop voldoende vooruitgang moet zijn geboekt voordat er over de toekomstige relatie zal worden gepraat. Barnier eiste vorige week van de Britten vast voortvarendheid en een serieuze inzet.
Van dat laatste is niet iedereen in de Europese Unie overtuigd. Senator en voormalig staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Knapen (CDA) verwoordde dat sentiment zaterdag in het radioprogramma Kamerbreed, toen hij zei dat de Britten „nog maar half het idee” hebben wat de brexit voor hen zal betekenen.
Knapen, die als bewindsman in Rutte I belast was met het EU-beleid, noemde de opstelling van de Britse regering over de brexit „lichtzinnig.” Naar zijn indruk is er sprake van „hulpeloosheid en hopeloosheid.” Hij riep de EU-onderhandelaars er dan ook toe op zich hard op te stellen in de onderhandelingen om de Britten „te confronteren met zichzelf”.
De Britse regering van premier May plaatste vorige week een hele rij documenten op de regeringssite waarin de Britse inzet duidelijk wordt gemaakt. In een daarvan erkent Londen dat het na de scheiding met Europa zeker 20.000 wetten moet wijzigen, een operatie die de Britten met vertrouwen tegemoet zeggen te zien.
Barnier heeft meermalen aangegeven vaart achter de onderhandelingen te willen zetten: hij wijst er voortdurend op dat de klok doortikt. De onderhandelingen moeten uiterlijk in maart 2019 afgerond zijn. Barnier heeft een flinke stok achter de deur: als er dan geen akkoord ligt, worden de Britten uit de Unie gezet en verliezen ze alle handelsvoordelen. De Britten lijken vooralsnog echter drukker met de binnenlandse politiek dan met de brexit.
Hete hangijzers voor de komende dagen
- Rechten van burgers uit de Europese Unie in het Verenigd Koninkrijk. De Britten zeiden eerder al toe dat EU-burgers die ten minste vijf jaar legaal in het Verenigd Koninkijk wonen een permanente verblijfsvergunning kunnen krijgen en hun eventuele vrouw en kinderen mogen laten overkomen. Degenen die korter in het Verenigd Koninkrijk verblijven, na een nog te bepalen datum, krijgen twee jaar de tijd om hun status te regelen. De EU is ontevreden over die termijnen. Brussel wil dat iedereen moet kunnen blijven.
n- De financiële afrekening. Daar lijkt enige vooruitgang in te zien. Terwijl de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Boris Johnson, een week geleden nog zei dat de EU „kon fluiten” naar het betalen van de scheidingsrekening, erkent Londen nu dat het financiële verplichtingen heeft die volgen uit het EU-lidmaatschap en dat daar een oplossing voor moet komen.
- Grens tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland. Hoe open of gesloten wordt die?