Jongeren en seksualiteit: Je bent jong en je wilt nog niet
Het is een van de onderwerpen waar ouders zich het meest zorgen over maken: jongeren die via sociale media contact leggen met onbekenden, porno kijken, naaktfoto’s versturen of in handen van loverboys raken.
Begrijpelijk, maar er is goed nieuws voor bezorgde ouders: het wordt er beter op. Dat is de toon die doorklinkt in een Rutgers-onderzoek naar seksualiteit onder jongeren. Die geruststelling is terecht als je afgaat op een belangrijk gegeven uit het onderzoek: de gemiddelde leeftijd waarop een jongere voor het eerst seksuele gemeenschap heeft. Die leeftijd blijkt nu 18,6 jaar, terwijl dat in 2012 bij 17,1 jaar lag. Omdat het om een grootschalig onderzoek gaat –meer dan 20.000 jongeren deden eraan mee– is dit een significante stijging. Die trend was ook al te zien in eerdere onderzoeken. In 2005 was de gemiddelde leeftijd 16,6 jaar, twee jaar lager. In 1995 bleek dat de leeftijd voor de eerste seksuele contacten nog iets lager lag.
De wetenschappers noemen de verschuiving naar een hogere leeftijd opvallend groot. Ze hebben er geen duidelijke verklaring voor. Misschien zijn jongeren nu drukker met studie, sport of sociale media.
Een redenering zou kunnen zijn dat jongeren hun gedrag verschuiven: van geslachtsgemeenschap naar andere seksuele contacten. Dat is echter niet het geval. In het onderzoek is gevraagd naar allerlei vormen van seksueel gedrag, inclusief tongzoenen, strelen en zelfbevrediging. Over de hele linie is er sprake van een verschuiving en komt dit gedrag pas 1 tot 1,5 jaar later dan in het eerdere onderzoek. Ook het aantal jongeren dat tot geslachtsgemeenschap wordt overgehaald of gedwongen, is afgenomen.
Al met al is er sprake van een positieve ontwikkeling. Sinds de jaren zestig van de vorige eeuw, vooral na de komst van de anticonceptiepil, zijn er grote zorgen over de seksuele moraal. Dan mag het ook gezegd worden wanneer er een verschuiving is in een andere richting. Mogelijk is de seksuele norm onder jongeren veranderd, zeggen de onderzoekers. Ook al is het onwaarschijnlijk dat jongeren zich nu vaker laten leiden door Bijbelse leefregels, dan is er nog steeds reden om dit als een positieve ontwikkeling te duiden.
Uit het onderzoek blijken echter ook normverschuivingen die bepaald niet positief zijn. Jongeren sturen twee tot drie keer zo vaak naaktfoto’s naar elkaar als vijf jaar geleden. De apps die ze gebruiken, verlagen de drempel om naaktfoto’s uit te wisselen. Datzelfde geldt voor het gebruik van dating-apps om tot afspraakjes te komen: de helft van de 18-plussers gebruikt die. Veel meer jongeren keuren seksueel contact zonder relatie of verliefdheid goed en het aantal wisselende contacten is toegenomen. De onderzoekers vermoeden dat dit komt door het gemak van onlinemedia om partners te zoeken en te vinden.
Kortom: diezelfde sociale media waardoor jongeren minder tijd hebben voor seksuele contacten leiden aan de andere kant tot een verder loskoppelen van seksualiteit enerzijds en liefde en trouw anderzijds. Jammer dat de onderzoekers er niet over reppen dat dit op de langere termijn onontkoombaar schade oplevert.
