Binnenvaart krabbelt voorzichtig weer op
Het gaat beter in de binnenvaart. Er wordt weer voorzichtig geïnvesteerd en jongeren die een opleiding tot matroos of stuurman volgen, zijn zeker van een baan.
De stemming is best op de vakbeurs Maritime Industry, die dinsdag in Gorinchem van start ging. Het is er druk, er wordt gepraat en gelachen. Door de gangpaden schuifelt een bont gezelschap van schippers – mannen en vrouwen, van jong tot oud. Op het driedaagse evenement heeft elke zichzelf respecterende toeleverancier en dienstverlener die actief is in de binnenvaart, de zeescheepvaart en de visserij een stand: scheepswerven, bevrachters, administratiekantoren, banken, leveranciers van motoren, smeermiddelen, verf, reddingsvesten, vlaggen en wimpels, tot bedden aan toe („wij maken ze pas op maat”).
De binnenvaart –de sector waar de beurs zich vooral op richt– schreeuwt om vakmensen. „Ik kan meteen aan het werk”, verzekert kapitein in opleiding Karim el Houari. In de stand van de binnenvaartorganisaties probeert hij jongeren te interesseren voor een loopbaan in de binnenvaart. Met behulp van een virtual realitybril ‘besturen’ ze een containerschip dat over de Nieuwe Maas op weg is naar de Maasvlakte. Karim studeert aan het Scheepvaart en Transport College in Rotterdam en is bezig met zijn verplichte walstage. „Ik kom zelf van buiten de sector. Na een weekje varen met vrienden was ik verkocht”, lacht hij.
Harold Munsterman, docent binnenvaartkunde aan ROC Friese Poort, bemant de stand van Maritieme Academie Holland, een koepel van negen maritieme opleidingsinstellingen, van vmbo tot hbo. Jongeren hebben weer trek in een baan op het water, verzekert hij. En terecht, want de vooruitzichten zijn gunstig: „Je hebt 100 procent garantie op werk en de lonen zijn goed.”
Volgens Bart Ridderhof, relatiebeheerder bij uitzendbureau Quo Vadis, varen ondernemers liever met Nederlandse matrozen dan met Oost-Europeanen of Filipijnen. „Nederlanders hebben een andere mentaliteit, ze zijn over het algemeen meer betrokken bij het bedrijf. En ondernemers kijken ook vooruit: een Nederlander zal eerder geneigd zijn je schip over te nemen als hij voor zichzelf wil beginnen.”
Jonge startende ondernemers kwamen de afgelopen jaren moeilijk aan een financiering. Twee jaar geleden werd daarom de Binnenvaart Kredietunie opgetuigd om starters een handje te helpen. „We zijn met ons achtste project bezig”, vertelt voorzitter Elbert Vissers. De kredietunie heeft zo’n zestig leden – investeerders en kredietnemers. Starters worden gekoppeld aan een ervaren schipper, die ze als coach wegwijs maakt in het vak. De projecten verlopen tot nu toe succesvol. „Ze betalen allemaal ruimschoots op tijd hun termijnen”, zegt Vissers.
Martin Kole is accountmanager binnenvaart en visserij bij de Rabobank Oosterschelde. Hij bevestigt dat er na de diepe crisis van enkele jaren geleden weer geld verdiend wordt in de binnenvaart. „Dat is onder meer te danken aan een paar lange periodes met laagwater. Dan zijn er meer schepen nodig om alle vracht te vervoeren en gaan de tarieven omhoog. Ook speelt mee dat de gasolieprijs fors is gedaald.”
Veel ondernemers in de binnenvaart hebben de achterstand met aflossen van hun lening die ze tijdens de crisis hadden opgelopen, inmiddels kunnen inhalen. „Vrijwel al onze klanten in de sector zitten weer op schema. Nu kijken ze weer vooruit. We zien een toename van de vraag naar financiering voor doorstroming naar een groter schip”, zegt Kole. Ook de steeds strengere milieu-eisen nopen schippers om te investeren, bijvoorbeeld in schonere motoren. Hoewel er volgens hem in bepaalde segmenten nog sprake is van overcapaciteit is Kole over het algemeen genomen „gematigd positief” over de toekomst van de binnenvaart.