De gevoelswaarde van ijver is een tikkeltje negatief, en misschien zelfs meer dan dat.

Aan de andere kant is ijver ook een positieve eigenschap. We zeggen tegen onze kinderen dat ze op school hun best moeten doen en zich ijverig moeten inzetten. In mijn lagereschooltijd kregen we nog een apart cijfer voor vlijt, evenals trouwens voor gedrag.

Het is zeker goed om ijverig te zijn. Maar toch: noem mij geen ijveraar. Zo fanatiek ben ik nu ook weer niet.

IJver, dat was precies het onderwerp waarover we woensdagavond met elkaar spraken. Wie zijn die we? Een groepje jonge belijdende leden die voor dat doel naar de pastorie gekomen waren. Het is goed om met jonge mensen over de dingen van de Heere en Zijn dienst te spreken. Dat deden we dan ook die avond.

Leidraad voor het gesprek was ook dit keer een hoofdstuk uit ”Christen-zijn in het dagelijks leven” van de Engelse anglicaanse bisschop J. C. Ryle (1816-1900). Over ijver ging het dus.

In het Bijbelse taalgebruik is ijveren soms laakbaar gedrag. Jozua wordt vanwege zijn ijverzucht berispt door Mozes. Paulus getuigt van de onbekeerde Joden dat ze een ijver tot God hebben, maar niet met verstand.

Ook zijn eigen eertijds keurt hij af, als zijnde een ijveraar voor God. En spreken we niet van een ”Jehu’s ijver”? Die blinde, onwetende ijver is niet uit God. Als deze onzuiver en zonder liefde is, als hij niet gepaard gaat met een nederige houding tegenover God en mensen, dan is hij onnuttig en zelfs schadelijk voor het Koninkrijk van God.

Toch behelzen die twintig pagina’s in het genoemde boek vooral een doorgloeid pleidooi voor ijver. Voor bezinning op en vooral praktisering van de Bijbelse ijver. Ryle omschrijft deze als „het vurige verlangen God te behagen, Zijn wil te doen en Zijn heerlijkheid in de wereld op alle mogelijke manieren te bevorderen.”

Hij prijst die ijver aan als een geweldige zegen voor de wereld en de oorsprong van veel zegeningen voor de mensheid. Hij zegt dat vooral tegenover „het luie, gemakkelijke en slaperige christendom in deze laatste dagen.”

De tijd waarin Ryle leefde, was een andere dan de onze. Het Engeland van zijn dagen was nog redelijk gestempeld door de christelijke godsdienst. Maar bij velen waren kerk en religie niet veel meer dan een laagje vernis. De geestelijke aansluiting op de Bron ontbrak vaak. En daarmee ook de vurige ijver in belijdenis en levenspraktijk.

Ryle wijst dat scherp aan. Onze situatie in de 21e eeuw is een heel andere. Christenen vormen inmiddels een minderheid. De kerk is naar de marge gedrongen. Je zou in die situatie mogen verwachten dat wie nog christen is, dat vol overtuiging en daarmee met hartstochtelijke ijver is.

Maar helaas, de postmoderne vrijblijvendheid heeft ook velen van wie zich christen noemen, besmet.

Waar is de ijver? Of zou soms het onderlinge gekissebis over futiele zaken en het hooghouden van een eigen sub-identiteit daarvoor moeten doorgaan?

De jongeren die avond in de pastorie voelden zich met name aangesproken door de volgende zinsnede van Ryle. „Een ijverig man in de godsdienst is bij uitstek een man die slechts één ding voor ogen staat.

Het is niet genoeg om te zeggen dat hij ernstig, gedegen, eerlijk, vastberaden, oprecht en vurig van geest is. Hij ziet slechts één ding. Hij bekommert zich slechts om één ding. Hij leeft voor één ding. Hij wordt beheerst door één ding. Dat ene ding is: God te behagen.”

Om die ijver gaat het! „Zo’n ijver zal de mens voortdurend het besef geven dat de zonde het grootste kwaad is en de gelijkvormigheid aan Christus het hoogste goed.” Laat me dan toch maar een ijveraar zijn.

Reageren? welbeschouwd@refdag.nl