Minister Bussemaker en staatssecretaris Dekker (Onderwijs) gaan doorlopende leerroutes vmbo-mbo met een nieuwe wet mogelijk maken en de gemengde en theoretische leerweg van het vmbo samenvoegen. Ook wordt stapelen binnen het vmbo meer gestimuleerd, schreven ze vandaag aan de Tweede Kamer. De maatregelen zijn nodig omdat de huidige leerroutes te rigide zijn en vmbo’ers onvoldoende voorbereiden op het vervolgonderwijs.

H. P. W. Klaassen, voorzitter directieteam van het Van Lodenstein College, onderschrijft de uitgangspunten van het plan: een sterker en praktischer vmbo, met een betere doorstroming naar het mbo. „Wat dat laatste betreft: er gebeurt al veel; daarvoor hoeft de wet niet te worden aangepast.”

Afschaffen van het vmbo-diploma, zoals hier en daar wordt geopperd, zou volgens Klaassen een slechte zaak zijn. „De diplomering is een goed markeringspunt. Wel is het goed dat er een mogelijkheid komt voor leerlingen die moeite hebben met de theorievakken om zonder vmbo-examen in vijf jaar tijd een mbo-kwalificatie te ontvangen. Maar wat mij betreft zijn dat uitzonderingen. Wij gaan er als school van uit dat alle vmbo-leerlingen de mogelijkheid moeten hebben een diploma te behalen. Voor sommigen gaat dat via de ”smalle route”: leerlingen weten al wat ze willen worden. De meeste leerlingen hebben echter baat bij een bredere opleiding.”

Ook directeur ing. J. G. den Besten van het Beroepencollege De Swaef van het Wartburg College in Rotterdam noemt de verbetering van de aansluiting vmbo-mbo positief. De Swaef heeft met het naastliggende Hoornbeeck College reeds gezamenlijke techniekopleidingen.

Den Besten noemt het ook positief dat leerlingen volgens de plannen tijdens de vmbo-periode al starten met mbo-vakken. „Wel is het belangrijk dat het uitgangspunt blijft dat leerlingen die de mogelijkheid hebben zowel het vmbo- als het mbo-diploma te behalen, dat ook doen.”

Beide directeuren juichen de samenvoeging van de gemengde (gl) en de theoretische leerweg (tl) toe. „Een logische keuze”, zegt Den Besten. „Het niveau is gelijk, en het is juist belangrijk dat een vmbo’er al vroeg praktisch gevormd wordt. Wij bieden een combinatie tussen gl en tl in de vorm van G+.”

„Gl is een betere voorbereiding voor het mbo, omdat in tl het praktijkvak ontbreekt”, zegt Klaassen. „Wij hebben een zwaardere tl-variant, met zeven in plaats van zes examenvakken, waarmee een leerling kan doorstromen naar de havo. Die mogelijkheid moet er blijven. Binnen het vmbo is er nu meer variatie mogelijk dan in havo en vwo. Laat scholen vooral voldoende vrijheid houden om zelf de beste mogelijkheden voor leerlingen te ontwikkelen.”

Hoofdpunten uit de plannen

• Vmbo’ers mogen alvast lessen volgen op het mbo.

• Een leerling mag zonder vmbo-examen naar het mbo en haalt dan in vijf jaar tijd een startkwalificatie.

• Leerlingen kunnen gemakkelijker van leerroute wisselen en zo beter stapelen.

• Schakelprogramma’s maken de overstap naar mbo en havo gemakkelijker.

• Scholen krijgen ruimte voor een betere aansluiting bij het regionale bedrijfsleven.

• Gemengde en theoretische leerweg worden samengevoegd. In de praktijk verdwijnt het verschil tussen die twee stromingen nu al, omdat leerlingen in het vierde jaar vaak overstappen van gl naar tl. Dat gebeurt omdat daar meer waarde aan wordt gehecht – ten onrechte, want er is geen niveauverschil.