Trump kan Netanyahu makkelijk vergeten
Het moest de kroon worden op een nieuwe relatie tussen Israël en de Verenigde Staten. Afgelopen week bezocht de Israëlische premier Netanyahu de Amerikaanse president Donald Trump.
Het echtpaar Netanyahu werd met alle egards in het Witte Huis ontvangen. Beide politici prezen de onderlinge verhoudingen en relaties. Die waren goed, maar zouden beter worden dan ooit.
Op een persconferentie die beide regeringsleiders gaven, waren er voor Netanyahu overigens wel wat akeligheden te incasseren. Zo riep Trump zijn Israëlische vriend op om zich te matigen als het ging om het bouwen van extra huizen in de nederzettingen.
Toen een journalist vroeg of de Verenigde Staten nog steeds voorstander waren van de komst van een Palestijnse staat naast Israël, zei Trump dat het voor hem niet uitmaakte of er één of twee staten zouden komen. Het ging hem erom dat de beide partijen er samen uit zouden komen.
In het kamp van rechtse Israëlische politici ging na die uitspraak een gejuich op. Want de komst van een Palestijnse staat betekent nu eenmaal dat veel nederzettingen letterlijk het veld moeten ruimen.
Al snel bleek dat er te vroeg was gejuicht. Zo had Trump gezegd dat een oplossing waar beide partijen het sámen over eens zouden worden voor hem goed was. Maar het samen eens worden over één staat waarin de Palestijnen dezelfde rechter krijgen als Joden, betekent in de praktijk dat Israël geen Joodse staat meer is. Oftewel: de kans dat dat gebeurt is nul. Rechtse politici willen de Palestijnse gebieden wel annexeren, maar de Palestijnen worden dan geen volwaardige burgers van Israël. En dat accepteren de Palestijnen niet.
Slechts een dag later maakte een woordvoerder van de Amerikaanse regering al duidelijk dat de VS de tweestatenoplossing blijven steunen. Wel wil Washington graag een breder akkoord, waarbij ook Arabische staten betrokken worden.
Inmiddels wordt gefluisterd dat Trump het eerste wisselgeld voor zo’n breder akkoord al op tafel heeft liggen. En dat zou het afblazen van een verhuizing van de ambassade van de VS van Tel Aviv naar Jeruzalem zijn.
In een persconferentie die president Trump donderdag hield, wist hij zich de naam van Netanyahu op een gegeven moment niet meer te herinneren. Niets bijzonders voor een man van 70 jaar oud die zo veel aan zijn hoofd heeft. En toch is dit moment een duidelijk signaal voor Netanyahu dat Amerika veel minder betrokken is op Jeruzalem dan omgekeerd. Trump kijkt veel verder dan Israël en een eventuele Palestijnse staat. Hij wil een breed front vormen tegen het islamitische extremisme. En als het niet anders kan, moet Jeruzalem dan maar wat concessies slikken.
Zo bezien is het vergeten van de achternaam van Bibi Netanyahu veel meer dan een incident. Het kan symptomatisch blijken te zijn voor de Midden-Oostenpolitiek van Trump. Oftewel: als het hem uitkomt, kan Trump Netanyahu heel makkelijk vergeten. Ongetwijfeld niet voor lang. Maar wel lang genoeg om de regering-Netanyahu behoorlijk in het nauw te drukken.