Groningers lopen protestmars met fakkels tegen gaswinning
Mensen met een huis dat meermalen aardbevingsschade heeft opgelopen, hebben een slechtere gezondheid. Zo’n 3000 Groningers liepen daarom dinsdagavond mee in een fakkeloptocht om te protesteren tegen de gaswinning in hun provincie.
Aangevoerd door cabaretier Freek de Jonge presenteerden Groningse organisaties gisteravond aan de commissaris van de Koning, Paas, een actieplan van negen punten tegen de gaswinning. Daarmee hopen ze de provinciale politiek ertoe te bewegen meer te doen voor de belangen van de gedupeerden.
„Het is belangrijk dat we opkomen voor de inwoners van Groningen”, zegt De Jonge. „Met ons actieplan willen we dat de burgers geholpen worden, dat hun verdriet en pijn worden gezien.” Naast het actieplan bracht hij, samen met Groningse artiesten, een strijdlied uit.
Wat hem betreft was de fakkeloptocht al bij voorbaat geslaagd. „We hebben nu landelijk de aandacht op ons gevestigd.” Vanmiddag werd in Groningen het Noordelijk Lijsttrekkersdebat gehouden, waarbij de meeste partijen aanwezig waren. De cabaretier zei dinsdag te hopen dat de gaswinning het grootste onderwerp zou zijn.
De fakkeloptocht werd georganiseerd door Milieudefensie en de Groninger Bodem Beweging (GBB), met als doel de landelijke politiek duidelijk te maken dat de problemen in Groningen niet opgelost zijn. GBB-secretaris Dick Kleijer is dan ook blij met de grote opkomst. „Aanvankelijk hadden we 1500 fakkels besteld. Toen we de reacties op sociale media zagen, hebben we er voor de zekerheid 1500 extra laten komen.”
Niet alleen burgers liepen mee met de fakkeloptocht; aanwezig waren ook alle Groningse burgemeesters, verscheidene provinciebestuurders en de commissaris van de Koning.
Snel geïrriteerd
Eerder dinsdag werd er aan de Rijksuniversiteit Groningen een rapport van het onderzoek Gronings Perspectief gepubliceerd. Uit dat onderzoek blijkt dat mensen van wie het huis meermalen beschadigd is door een aardbeving, een steeds slechtere gezondheid ervaren.
„De klachten die mensen hebben, zijn voornamelijk stress- gerelateerd”, zegt onderzoeker Justin Richardson. „Ze hebben last van slapeloosheid of zijn snel geïrriteerd. Bovendien ervaren ze veel meer psychische schade dan eerder. Zelf geven deze mensen aan dat ze bang zijn voor wat de toekomst zal brengen.”
Groningers van wie het huis één keer schade heeft opgelopen, of bij wie dat nog nooit is gebeurd, hadden in 2016 geen toename van gezondheidsklachten.
Het valt Richardson op dat de Groningers in dit onderzoek aangaven zich veiliger te voelen dan in eerdere onderzoeken. Vooral in de regio ten zuiden van het gaswinningsgebied bij Slochteren is een toename in het gevoel van veiligheid te merken.
Dat gevoel zou op lange termijn moeten zorgen voor een verbetering van de gezondheid, zo verklaart de onderzoeker. „Wij raden de overheid aan maatregelen te nemen om zorgen van mensen weg te nemen en verder te voorkomen dat er meer schade ontstaat.”
Niet gek
De GBB vindt dit niet ver genoeg gaan. „Wij missen de aanbeveling om volledig te stoppen met gaswinning”, zegt Kleijer. Die aanbeveling staat wel in het actieplan van De Jonge, waar de GBB volledig achter staat. „Wij zijn blij met de inzet van cabaretiers zoals De Jonge en Arjen Lubach. Zij zorgen dat Groningen ook buiten het aardbevingsgebied onder de aandacht komt en dat mensen zien dat Groningers niet gek zijn.”
De negen punten van het actieplan
l Wensen bewoners:
Maak gebouwen aardbevingsbestendig.
Stop de gaswinning.
Compenseer schade, zowel materiële als fysieke en psychische.
l Eisen aan bestuur:
Maak een scheiding tussen staat en gas; maak van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) een onafhankelijk bedrijf dat verantwoordelijk is voor alle geleden schade.
Gedupeerden en het ministerie van Economische Zaken gaan regelmatig met elkaar in gesprek. Het ministerie onderhandelt namens de gedupeerden met de NAM over schadevergoeding.
Wet- en regelgeving moet ervoor zorgen dat het proces dat schadeloosstelling vertraagt, wordt aangepast. Er komt een onafhankelijke instelling die zich bezighoudt met de afhandeling van schade.
l Uitwerking:
Er komt een Deltaplan voor Groningen waarmee de veiligheid van Groningers wordt gegarandeerd en Nederland koploper wordt in de overgang van gas naar duurzame energie.
In tien jaar tijd worden alle Groningse panden energieneutraal.
Groningen gaat niet alleen over op groene stroom; ook de rest van de economie wordt biologisch verantwoord ingevuld, met gebruikmaking van de kennis en ervaringen van burgers en bedrijven.
