Logisch dat de verschillende tijdzones op een ander moment oud en nieuw vieren, de aarde is immers rond. Maar hoe verloopt de jaarwisseling in deze landen? Welke aparte tradities hebben ze rond oud en nieuw? Volg de jaarwisseling met onze klok ernaast in zeven landen van over de hele wereld.

Kiribati

Zaterdag 11.00 uur.

De 5000 inwoners van Kersteiland Kiritimati vieren als eersten ter wereld Nieuwjaar. Deze dag heet in het Kiribatisch: „Schrob de wereld om u heen”, als een soort rituele schoonmaakdag.

Het eiland, onderdeel van de Republiek van Kiribati in de Stille Oceaan, is het grootste vulkanische eilandengroep ter wereld met een oppervlakte van 642 vierkante kilometer.

De internationale datumgrens is in 1995 ongeveer 3000 kilometer verschoven. Deze buigt helemaal rond Kiritimati, zodat er binnen de 33 eilanden van Kiribati geen tijdsverschil van 24 uur meer bestaat. Hierdoor gaat het eiland als eerste het nieuwe jaar in.

Kiribati beslaat maar liefst drie tijdzones. Ten westen van Kiritimati en in Samoa begint het nieuwe jaar respectievelijk om 12.00 uur en 13.00 uur Nederlandse tijd.

Australië

14.00 uur.

In een T-shirtje gaan de Australiërs in de regio Sydney rond middernacht naar buiten. Traditioneel wordt het nieuwe jaar in Australië gevierd met een wereldberoemde vuurwerkshow die vijftien minuten duurt. Ruim 1 miljoen bezoekers vergapen zich eraan bij de Harbour Bridge en het Opera House rond de haven van Sydney. Verschillende mensen boeken speciaal voor deze gebeurtenis een ticket naar de Australische hoofdstad. Niet voor niets heet de stad ook ”New Year’s Eve Capital of The World”.

Australië viert oud en nieuw niet in één keer. Het land kent in totaal zes tijdzones. Zo begint het nieuwe jaar in de noordelijke stad Darwin om 15.30 uur; de stad Eucla in het zuiden om 16.30 uur. In Perth aan de westkust heeft de jaarwisseling om 17.00 uur Nederlandse tijd plaats.

Indonesië

18.00 uur.

Op 1 januari viert Indonesië Tahun Baru Masehi met grootse vuurwerkshows. Traditioneel rijden de bewoners met auto’s, brommers en scooters in een grote stoet al claxonnerend door de straten.

Het land kent echter nog meer nieuwjaarsvieringen, alle officiële feestdagen. Als 2017 goed en wel is begonnen, volgt op 28 januari het Chinees Nieuwjaar, oftewel Tahun Baru Imlek. Chinese Indonesiërs vieren deze feestdag uitbundig met speciale gerechten, vuurwerk en drakendansen.

Op 28 maart 2017 volgt het Hindoenieuwjaar: Nyepi, of Tahun Baru Saka. In tegenstelling tot andere nieuwjaarsdagen is dit een rustige dag. Als er absolute stilte is, zullen de boze geesten Bali voorbijgaan. In een parade dragen de hindoes demonenpoppen, die ze tijdens de Ngrupukceremonie in brand steken.

Ten slotte viert Indonesië op 22 september 2017 het islamitisch Nieuwjaar: Tahun Baru Hijriyab. Het is een dag die de meeste moslims in meditatie doorbrengen. Ook bidden ze samen in de moskee of op straat.

Israël

23.00 uur.

Voor veel Joden in Israël is de traditionele jaarwisseling geen feest. De Israëlische term voor oudejaarsavond is ”Sylvester”, naar de paus die keizer Constantijn overtuigde dat de Joden niet in Jeruzalem mochten wonen. Oost-Europese Joden denken aan 1 januari als een dag van pogroms.

Het opperrabbinaat van Israël heeft nieuwjaarsvieringen in Israël verboden. Het dreigt het kosjercertificaten in te trekken van hotels en restaurants die zich van dit verbod niets aantrekken. Ondanks de rabbinale waarschuwingen vieren veel Israëliërs het nieuwe kalenderjaar met veel drinken en dansen, maar zonder vuurwerk.

Joden vieren hun nieuwjaar tijdens Rosj Hasjanah, in 2017 van 20 tot 22 september, waarmee het religieuze jaar met zijn grote feesten weer aanvangt. Ze volgen daarvoor de cycli van zon en maan. Tijdens hun nieuwjaar vervullen de Joden allerlei symbolische religieuze verplichtingen.

Zuid-Afrika

23.00 uur.

In Zuid-Afrika is het nu zomer. Oud en nieuw wordt gevierd met vooral lekker eten. Kalkoen, kreeft en oesters vinden hun weg naar de skottelbraai. Ook boerewors, sosaties, lamsvlees, kippebouten, satés en soms een T-bonesteak staan op het menu.

Sommige steden vieren de jaarwisseling met bijzondere festivals. In Kaapstad lijkt het wel carnaval met optochten, hossende mensen en veel muziek.

Op 1 en 2 januari vieren kleurlingen in Kaapstad de Kaapse Klopse: een feest dat stamt uit de slaventijd toen 2 januari de enige vrije dag was voor de slaven.

In Johannesburg is het niet raadzaam om tijdens de jaarwisseling de straat op te gaan. Behalve dat er vuurwerk wordt afgestoken, bestaat er in zwarte wijken de gewoonte om tijdens oud en nieuw afgedankte meubels van flatbalkons naar beneden te gooien. Straten liggen na afloop bezaaid met beddengoed en restanten van kasten en tafels.

Groot-Brittannië

Zondag 1.00 uur.

Het is in Groot-Brittannië meestal koud, grijs en nat. Maar dat weerhoudt de Britten er niet van tijdens de jaarwisseling de straat op te gaan. Ook in Engelse en Schotse steden wordt oud en nieuw gevierd vuurwerk en lasershows.

In Schotse dorpen bestaat de traditie van het fireballfestival, ”Bliadhna mhath ur” in het Gaelic. Deelnemers steken tijdens het nieuwjaarsfeest ”Hogmanay” (Holy Month) vaten met teer aan en laten die door de straten rollen. Op deze manier brandt het oude jaar op en mag het nieuwe jaar beginnen. Als de klok 12 uur slaat tijdens de jaarwisseling zingen de Schotten traditioneel het Gaelic lied ”Auld Lang Syne” – ”lang vervlogen tijden”.

In Wales heet de jaarwisseling ”Calennig” – letterlijk: de eerste dag van de maand, die gevierd wordt met het afsteken van veel vuurwerk.

Verenigde Staten

6 uur.

In de Verenigde Staten is het oud en nieuw op verschillende momenten. Zo heeft de jaarwisseling aan de oostkust met onder meer New York en Washington DC vijf uur eerder plaats dan in Honolulu in de staat Hawaï, om 11.00 uur Nederlandse tijd.

Het eiland Hawaï in de Stille Oceaan ligt overigens op de dezelfde lengtegraad als Kiritimati, waar het nieuwe jaar 24 uur eerder begon.

Op Times Square in New York valt om 23.59.00 uur plaatselijke tijd van 43 meter hoogte een lichtgevende kristallen bal naar beneden. Passeert deze na 60 seconden een ‘finish’, dan start het nieuwe jaar dat met grootse vuurwerkshows wordt gevierd.

Op Hawaï lijkt met het aanbreken van het nieuwe jaar de oorlog uit te breken. Veel zwaar knalvuurwerk moet de boze geesten verjagen. Een andere populaire traditie op nieuwjaarsdag is sashimi, het eten van rauwe zalm, makreel, inktvis en octopus. De prijzen van vis zijn rond oud en nieuw soms meer dan verdubbeld.