Zelfverzekerd betrad de 55-jarige Harris het podium om de fans van Biden en haarzelf toe te spreken. Dat was op zichzelf al bijzonder. Normaal gesproken houdt alleen de verkozen president een toespraak en zwijgt de vicepresident. Harris brak met die traditie. Zij nam het woord – en daarmee zette ze de toon.

Algemeen wordt aangenomen dat ze zich vaker dan haar voorgangers zal laten horen. Stil zijn en stil zitten kan Harris niet. Daarvoor is ze te gedreven en zijn haar ambities te groot. Want iedereen gaat ervan uit dat zij bij de volgende verkiezingen een gooi naar het presidentschap zal doen. En ze weet: de race voor de volgende presidentsverkiezingen begint één dag na de uitslag van de huidige. De 78-jarige Joe Biden zal haar alle kans geven, want hij heeft steeds gezegd: „Ik ga maar voor één termijn.”

Harris gaf zaterdag vol trots aan dat het glazen plafond voor vrouwen door haar voorgoed is doorbroken. „Ik mag hierin dan wel de eerste vrouw zijn; ik zal niet de laatste zijn. Ieder meisje dat vanavond kijkt, ziet dat dit een land van mogelijkheden is.” Vanuit het oogpunt zoveel mogelijk kiezers te winnen, was de keus voor Harris slim. Ze is vrouw, ze is zwart en heeft een Aziatische achtergrond. Met elk van die drie konden bepaalde kiezersgroepen worden aangesproken. Bovendien is haar man, Douglas Emhoff, Joods – de eerste partner van een Amerikaanse president of vicepresident met die achtergrond.

Strijd

Eén ding is meteen duidelijk als je het cv van Harris bekijkt: ze was al vaker de eerste. De eerste vrouw die het tot districtsaanklager schopte in San Francisco, en later tot minister van Justitie van Californië. In 2016 werd ze de eerste zwarte senator voor die staat. In die rol hebben veel Amerikanen haar de afgelopen jaren leren kennen. Ze viel op tijdens hoorzittingen van Senaatscommissies door haar scherpe vragen en door haar strijd tegen racisme in het strafrecht.

Als kind groeide Harris zelf op met die strijd. Haar vader is geboren in Jamaica, haar moeder emigreerde uit India naar de VS, en beiden streden in de burgerrechtenbeweging van de jaren 60. Na de scheiding van haar ouders –Kamala was toen vijf jaar– voedde haar moeder, kankerspecialist en burgerrechtenactivist, haar kinderen alleen op. Ze zorgde ervoor dat ze zich terdege van hun afkomst bewust waren.

Partijgenoten zien Kamala Harris als een middenfiguur. Dan wijst men naar het feit dat ze niet voor het aanpakken van bedrijven als Facebook is, of voor een extra hoge belasting voor de rijken. Als minister van Justitie in Californië kreeg Harris juist uit linkse hoek veel kritiek. Ze was heel strikt in de leer. Ze heeft veel zwarte jonge criminelen opgesloten, ook voor minder zware vergrijpen. Dat kwam haar op stevige kritiek te staan, ook uit de zwarte gemeenschap. En ze trad in die tijd ook niet heel doortastend op tegen buitensporig politiegeweld, ook iets wat haar werd aangerekend.

Uiterst links

Maar de afgelopen tijd is dat beeld veranderd. Tijdens de Black Lives Matter-protesten heeft ze zich duidelijk uitgesproken voor politiehervormingen. Daarnaast heeft ze zich hard gemaakt voor gezondheidszorg voor iedereen, en milieuvraagstukken.

Republikeinen zien haar wel degelijks als uiterst links. Ze is bijvoorbeeld fel tegen fracking, een methode om schaliegas uit de bodem te winnen. Maar vooral haar ideeën over abortus en lhbt-emancipatie geven conservatieven reden tot zorg. Zij wil dat vrouwen altijd, overal en onder alle omstandigheden het recht hebben om te kiezen voor abortus.

Daarnaast vrezen christelijke leiders dat Harris zal tornen aan de godsdienstvrijheid, omdat ze de emancipatie van lhbt’ers wil laten prevaleren boven het recht op vrijheid van geweten en religie. Harris ging in haar jeugd naar zowel baptistenkerken als hindoetempels. Later ging zij naar kerken van andere christelijke denominaties.