De Markt is het hart van Wageningen en de Grote Kerk is het hart van de Markt. Zo was het en zo moet het weer worden, vinden Frits Huijbers en Remco Zuijdgeest, beiden lid van het locatiemanagement van de Grote Kerk. Het kerkgebouw is sinds 2017 eigendom van de Stichting Oude Gelderse Kerken, die de exploitatie heeft overgedragen aan de zelfstandige Stichting Grote Kerk Wageningen.

„Zoek de verschillen”, zegt Zuijdgeest. Dat is niet moeilijk. Wat dadelijk opvalt, is dat in het ene gedeelte stoelen staan en in het andere deel niet. Achter de lichtgekleurde houten stoelen staan nog enkele banken als herinnering aan de tijd dat de kerk vol banken stond.

In het deel zonder stoelen zijn de veranderingen groter. Daar bevindt zich ook een groot uitgifteblok voor koffie en andere dranken. „Dit wordt net als vroeger weer een veelzijdige ruimte”, zegt Huijbers. „Eigenlijk krijgt dit gedeelte de oude functie terug. In de Middeleeuwen stonden er geen banken in de kerk en had het gebouw ook een ontmoetingsfunctie. Dat gebeurt nu opnieuw. Op zondag na de dienst en doordeweeks na een concert of een zangavond kunnen de bezoekers elkaar hier ontmoeten.”

Zuijdgeest voegt eraan toe dat de kerk meer en meer de functie van stadshart krijgt. „Onlangs was hier een concert van singer-songwriter Robin Kester, dat een heel ander publiek trok dan hier normaal gesproken binnenkomt. Het laat zien dat de Grote Kerk steeds meer draagvlak krijgt in Wageningen. Ook de horeca rondom de kerk is geïnteresseerd.”

Glazen wand

Op de orgelgalerij is een zaal met een glazen wand aangebracht. „Die zaal kan voor diverse zaken gebruikt worden”, zegt Huijbers. „Daar kan de kindernevendienst op zondag worden gehouden, maar ook een vergadering of een workshop tijdens een symposium. Het mooie is dat je hier vandaan niet alleen de kerk kunt inkijken, maar ook de Markt kunt zien.”

Een andere grote verandering betreft de verlichting, stelt Zuijdgeest. „We hebben nu door de hele kerk ledverlichting. Vroeger werd de kerk vanbuiten aangelicht. Nu wordt het gebouw vanbinnen verlicht met gekleurd ledlicht dat naar buiten uitstraalt. We hebben al diverse positieve reacties gehad van terrasbezoekers.”

Hij wijst naar het beroemde bevrijdingsraam in de kerk en zegt dat het nu mogelijk is om de voorstellingen van buitenaf te zien, als het interieur wordt verlicht met blauw ledlicht. Huijbers wijst erop dat de glas-in-loodramen allemaal zijn vervangen, zodat het nu mogelijk is om dwars door de kerk heen te kijken.

Opvallend is ook de ruim een meter hoge doopvont tegenover de kansel. Huijbers: „Die doopvont stond in de veertiende eeuw ook in deze kerk, maar kwam in de loop van de tijd als bloembak ergens in een tuin terecht. In de achttiende eeuw verhuisde de gevonden doopvont naar het Rijksmuseum in Amsterdam en later naar de Stevenskerk in Nijmegen. Na de verbouwing heeft dit oudste element van de kerk hier weer een plaats gekregen.”

Korte galerij

Er zijn nog meer dingen veranderd, zoals de ene galerij die ingekort is, de tien vloerstenen die boven de gevonden grafkelder zijn gesitueerd en de nieuwe keuken. „Voor de volgende dertig tot veertig jaar kan de Grote Kerk er weer tegen”, zegt Huijbers. „De kerk is klaar voor de stad.”

Diensten in de Grote Kerk

De protestantse gemeente Wageningen bestaat uit twee wijkgemeenten: de hervormde wijkgemeente Johannes en de protestantse wijkgemeente Lukas. Wijkgemeente Johannes voelt zich verbonden met de belijdenisgeschriften en met de gereformeerde traditie van de kerk. Tot voor kort had de protestantse gemeente drie locaties in gebruik: De Grote Kerk, de Bevrijdingskerk en kerkelijk centrum Vredehorst. Sinds de opening van de Grote Kerk voor kerkdiensten, op 6 september, is Vredehorst gesloten. Wijkgemeente Lukas maakt gebruik van de Bevrijdingskerk, wijkgemeente Johannes van de Grote Kerk. Een keer in de maand houdt wijkgemeente Lukas een vesperdienst in de Grote Kerk.