De 27 EU-leiders hebben de eerste dag van hun tweedaagse top in Brussel afgesloten met het voornemen regelmatiger per video contact met elkaar te hebben over de aanpak van het coronavirus. Bondskanselier Angela Merkel zei na afloop dat de strijd tegen het coronavirus een „uitdaging voor alle regeringen is”. „We zullen allemaal hard moeten werken”, zei ze, „om het aantal patiënten te verminderen en geïnfecteerden af te zonderen om de verspreiding af te remmen.”

Volgens Rutte ging het in het begin van de uitbraak in Europa met het coördineren van coronamaatregelen en samenwerking in de bestrijding van de pandemie „niet goed. Maar we hebben vanavond vastgesteld dat het belangrijk is samen te werken en bijvoorbeeld de aankoop van vaccins te coördineren. Dat besef is deze zomer doorgedrongen.”

De 27 leiders toonden zich dan ook tevreden met de vooruitgang die is geboekt met afspraken over het reizen binnen de EU in coronatijd. Sinds donderdag wordt wekelijks door het ECDC, het Europese RIVM, een kaart gepubliceerd waarop landen een kleur krijgen die aangeeft hoe de coronasituatie er is. Alleen groene landen zijn veilig. Eenduidige quarantaineregels zijn er echter nog niet. Ook over het wederzijds erkennen van coronatests moet verder worden gesproken. „Die moeten wel kwalitatief goed zijn”, zei Rutte.

Landen kunnen ervaringen uitwisselen en veel van elkaar opsteken, legde de Belgische premier Alexander De Croo uit. Over testen, maar ook over bijvoorbeeld het blijven motiveren van de bevolking.

Meerdere regeringsleiders, onder andere de Deense en Finse, wierpen ook de vraag op of het, nu een nieuwe golf van besmettingen Europa overspoelt, nog wel verantwoord is om in Brussel bijeen te komen. Maar onder anderen Rutte denkt dat fysiek overleg soms „onvermijdelijk” is. Voor de discussie van donderdag over de onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk en over de klimaatdoelen was het bijvoorbeeld „nuttig” dat de leiders elkaar in de ogen konden kijken.

Rutte wijst er bovendien op dat hij en zijn collega’s donderdag voor het overleg over de onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk hun telefoons moesten inleveren om geheimhouding te waarborgen. Dat is bij video-overleg moeilijk.

De volgende fysieke top is over twee maanden gepland.