Inzet jihadisten zet conflict Nagorno-Karabach verder op scherp
In Nagorno-Karabach zijn naar verluidt honderden Syrische jihadisten actief, die aan de zijde van Azerbeidzjan vechten. Daarmee krijgt het conflict een nieuwe gevaarlijke dimensie.
Onlangs was er een video te zien waarin enkele Syrische strijders hun boodschap kwijt wilden. De eerste Syriër bezweert zijn ‘broeders’: „Kom niet hier naartoe. We zijn bedrogen. Alles is een leugen. Dit is geen oorlog, maar een vlees vermalende machine. Mensen sterven, maar men kan hun lichamen niet bergen.” Een andere Syriër klaagt dat „iedereen twee dagen na het begin van de oorlog naar huis wilde, maar ze laten ons niet gaan. Ze dwingen ons om hier te blijven.”
Dit filmpje werd niet opgenomen in het Syrische Idlib. Zelfs niet in de buurt van de Libische hoofdstad Tripoli, waar ook duizenden Syrische militanten naar toe werden gevlogen. De Syriërs in de video bevinden zich in Nagorno-Karabach, waar sinds kort weer oorlog is.
Volgens het in Engeland gevestigde Syrische Observatorium voor Mensenrechten zijn er al zeker 1200 gewapende strijders in deze regio die in Syrië werden geronseld. Ze zouden hier aan de zijde van het Azerbeidzjaanse leger vechten. De Franse president Macron heeft Turkije ervan beschuldigd dat jihadisten uit Syrië via het Turkse Gaziantep naar Azerbeidzjan worden gevlogen. Turkije en Azerbeidzjan ontkennen dat.
De Asia Times kwam recent tot de conclusie dat de werving van gewapende militanten in noordelijk Syrië al begin september begon. Voor hun diensten in Azerbeidzjan zouden ze maandelijks 1500 dollar ontvangen. Als dat juist is, zou dit betekenen dat het huidige conflict niet het gevolg is van Armeense provocaties, zoals Ankara beweerde.
Al-Qaidaleider Osama bin Laden droomde indertijd over de oprichting van een internationale jihadistische brigade. Dit leger-zonder-grenzen zou overal ter wereld worden ingezet waar in de ogen van al-Qaida moslims werden onderdrukt. De uiteindelijke doelstelling was echter veel grootser. Alle gebieden die ooit door moslims werden bestuurd, moesten weer door deze internationale brigade worden heroverd. Van Spanje in het westen tot India in het oosten.
Na de beëindiging van de oorlog in Afghanistan vocht deze brigade in de jaren 90 van de vorige eeuw onder andere in Egypte, Algerije en in het noorden van de Kaukasus. De internationale gemeenschap classificeerde al-Qaida daarom als een terroristische beweging, die wereldwijd een veiligheidsrisico vormde. Op het hoofd van Obama bin Laden werd een prijs gezet die de eerlijke vinder later mocht incasseren.
Een kenmerk van deze internationale jihadistische brigade was het privéleger, dat niet door een staat werd gesponsord. Dit pakte overigens heel anders uit bij de sjiitische variant, die werd getraind, bewapend en gefinancierd door Iran.
De afgelopen jaren voltrok zich in alle stilte een gelijksoortige ontwikkeling in noordelijk Syrië. Een paraplu van milities werd hier getraind en gefinancierd door Turkije om vooral tegen de Syrische Koerden te vechten. Na Libië wordt deze brigade nu ook gebruikt in Nagorno-Karabach. Daardoor is een plaatselijk conflict, dat hier al sinds 1994 sluimerde, plotseling geïnternationaliseerd. Met als risico dat de hele regio in een oorlog wordt gestort die niemand lijkt te kunnen controleren.
