De kerk is niet goed, maar wel fantastisch, vindt de Vlaamse kerkjurist Rik Torfs. Zij moet ruimte bieden voor aan zwakken en ongelovigen, en vooral een beetje humor hebben.

Torfs is hoogleraar kerkelijk recht en oud-rector van de KU Leuven, televisiemaker en veel gevraagd gast in allerlei programma’s. Hij wil in zijn boek de kerk niet benaderen vanuit haar machtsstructuren (hoe interessant ook voor hem als kerkjurist), maar als het vaak versmade en gehekelde instituut. En juist in die hoedanigheid is zij volgens hem fantastisch, dat wil zeggen zwak en kwetsbaar.

De kerk is een „ultieme pleisterplaats voor alle vormen van geloof en van ongeloof”, aldus Torfs. Zij moet uiteraard missionair zijn, maar tegelijkertijd een plek waarin iedereen welkom is, ook als je (even) het geloof in God verloren hebt. Wat zou geloof zijn zonder ongeloof? „Niets. Conventie. Vanzelfsprekendheid.”

Torfs bepleit een meer evangelische moraal die rekening houdt met de beperkingen van de mens. Een kerk waar enkel de goeden overblijven, gaat kwalitatief achteruit. Ze heeft mensen die zich aan de rand bevinden nodig om zich helemaal te kunnen ontplooien. Ook dissidenten. Een instituut dat zich van lastposten weet te ontdoen, verzwakt zichzelf. „Want diegenen die overbleven, waren niet de moedigsten, ze werkten doorgaans weinig inspirerend en schaadden door hun grijsheid het imago van de kerk.”

Humor is voor de kerk van levensbelang, vindt hij. „Humor bedreigt nooit de waarheid, enkel het rotsvaste geloof in het eigen gelijk.”

Torfs vindt dat geloof voor de meeste mensen samenhangt met rituelen en gebouwen. Laat kerkgebouwen elke dag open, adviseert hij. De kerk is een sacraal gebouw waar mensen veilig zijn. Asielrecht en biecht zijn de plekken bij uitstek waar een mens bescherming geniet omdat hij mens is.

Hij voert een pleidooi voor het geloof in de opstanding, dat volgens hem een stimulans is om op aarde voller te leven met minder geremde gedachten over de vraag of het leven dat we leiden voldoende kwaliteit blijft bieden of niet.

Wat aanspreekt in dit boek, is dat de kerk in deze tijd niet te hoog van de toren moet blazen. De kerk moet een veilige plek zijn waarin mensen terechtkunnen met hun geloofsvragen. Een beetje humor als wapen van relativering is zeker nodig. Wie weinig van de kerk verwacht, kan de kerk trouw blijven, zegt Torfs terecht. De kerk faciliteert hoogstens de relatie met God, maar vervangt die niet. Torfs rekt de ruimte in de kerk wel erg ver op, maar aansprekend is dat hij de relevantie van de kerk midden in deze wereld duidelijk aantoont en vragen behandelt die ertoe doen.

Boekgegevens

De kerk is fantastisch, Rik Torfs; uitg. KokBoekencentrum; 128 blz.; € 16,99