Het feest, waarmee wordt gevierd dat Leiden in 1574 is bevrijd van de Spanjaarden, gaat met alle aanpassingen zaterdag toch door. Veel is anders dan de inwoners al honderden jaren gewend zijn. Geen grote kermis, geen uitdeelpunt met de traditionele hutspot en haring, en alle evenementen zijn zonder publiek.

„We hebben de wijken gevraagd de straten te versieren en rood en wit te kleuren,” zei Rik Kamps, voorzitter van de 3 October Vereeniging van tevoren. „Het meeste ga ik missen dat je ’s ochtends vroeg opstaat en in pak door de stad fietst om om 07.00 uur de aftrap op het Stadhuisplein mee te maken. Daar staan dan een paar duizend mensen uitgedost in het rood en wit, dan kom je in de stemming. Dat is een heel bijzonder gevoel en dat is nu echt anders.”

De activiteiten die wel doorgaan zijn in een digitaal jasje gestoken. Zo ook de herdenkingsdienst. „Dat is het oudste onderdeel dat sinds 1574 ieder jaar gehouden wordt, op een paar momenten zoals tijdens de oorlog na.” Met een handjevol mensen zat Kamps in de kerk, maar via de ‘Ontzettende Livestream’ konden alle bewoners meekijken en -luisteren.

Het levert ook blijvende ideeën op. „Wat het je brengt is dat je hiermee mensen bereikt die bijvoorbeeld te ziek of te oud zijn, of in het buitenland wonen. Nu kunnen veel meer mensen het meekrijgen, dat gaan we er wel inhouden”, zegt Kamps.