De horeca is bezorgd over de winter. Door de oplopende besmettingen is er een grote kans op meer en strengere coronamaatregelen zoals beperktere openingstijden. De terrassen gaan ’s winters weg en binnen is er minder ruimte. Daarbovenop komen de afnemende steunmaatregelen van de overheid voor loonkosten. Deze „gevaarlijke cocktail” van factoren kan veel horecabedrijven deze winter de kop gaan kosten, verwacht directeur Dirk Beljaarts van Koninklijke Horeca Nederland (KHN).

De openingstijden voor horeca in het westen van het land werden vorige week door de overheid vervroegd naar 01.00 uur ‘s nachts, om het aantal coronabesmettingen in deze regio’s terug te brengen. Nu de besmettingen in nog meer regio’s toenemen, dreigen ook voor de horeca in die gebieden verplichte, kortere openingstijden. Premier Mark Rutte komt vrijdagmiddag in de wekelijkse persconferentie na de ministerraad wellicht met nieuws voor deze regio’s, of zelfs voor het hele land. Beljaarts wijst erop dat voor veel horeca de beperktere openingstijden bijdragen aan een „negatieve spiraal”, nu de herfst is begonnen.

Naast de kortere openingstijden dreigt het afbouwen van de loonkostencompensatie (NOW-regeling) door de overheid. De steunmaatregelen uit pakket NOW 2.0 (bij 20 procent omzetverlies, een looncompensatie van 90 procent) verlopen eind september. Op 1 oktober begint NOW 3.0; in negen maanden wordt de steun afgebouwd. Tot en met december krijgen bedrijven 80 procent loonkostencompensatie wanneer zij 20 procent omzetverlies hebben. Middenin de winter, van januari tot en met maart 2021, krijgen bedrijven 70 procent loonkostencompensatie bij een omzetverlies van 30 procent. Vanaf april geldt 60 procent tegemoetkoming in loonkosten bij een omzetverlies van 30 procent.

Een verschil met de eerdere steunpakketten is dat bedrijven bij NOW 3.0 wel de mogelijkheid hebben om het loon van medewerkers te laten dalen - met respectievelijk 10, 15 en 20 procent - zonder dat dit ten koste gaat van de subsidie. Ook kunnen ondernemers personeel om bedrijfseconomische redenen ontslaan, zonder gekort te worden op de subsidie (zoals bij NOW 2.0 sprake van was).

De drie factoren - beperktere openingstijden, minder ruimte doordat in de winter de buitenruimte wegvalt en de lagere looncompensatie door de overheid - zijn een grote zorg van de horecabranche. Beljaarts: „Bij het handhaven van 1,5 meter afstand in de binnenruimtes van horeca dalen de inkomsten met 60 procent, terwijl de vaste kosten gewoon betaald moeten worden. Ondernemers zijn daarom pessimistisch; ze knokken, maar de situatie wordt deze winter alleen maar nijpender.”

Donderdag is KHN weer in gesprek gegaan met het kabinet, na een stilte omdat KHN het nut niet zag van de gesprekken die slechts gingen over beperkingen. Beljaarts noemt het goed om weer in gesprek te zijn met staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer en minister van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus. „We knokken voor de horeca-ondernemers die veiligheid vooropstellen, maar ook willen overleven.”