Von der Leyen presenteerde woensdag in haar toespraak het beleid van de Commissie rond grote thema’s als klimaat, gezondheidszorg, de verhoudingen met Rusland en Turkije en migratie. Ze beloofde volgende week met een nieuw asiel- en migratiepact te komen. De aanpak van de migranten- en vluchtelingenstromen moet „menswaardiger en fatsoenlijker”, stelde Von der Leyen vast.

De stilgevallen economie vraagt volgens Von der Leyen forse investeringen, maar zonder op hol te slaan. De commissie gaat nieuw industriebeleid voeren zodat Europese bedrijven voorop kunnen lopen in de overgang naar een groene en digitale economie. De concurrentieregels worden aangepast om gelijke tred te houden. Er komt verder een voorstel voor een „Europees kader” voor het minimumloon in de lidstaten.

Er is geen plaats in de unie voor discriminatie op grond van ras, religie of gender, benadrukte Von der Leyen. Ze wil wetgeving in de EU harmoniseren zodat in alle lidstaten huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht en ouderschap erkend worden. Von der Leyen ging daarnaast uitvoerig in op het probleem van toenemend antisemitisme.

Minister Eric Wiebes (Klimaat) toonde zich woensdag tevreden met de ambitieuzere klimaatplannen van Von der Leyen. De Commissie wil dat de EU in 2030 zeker 55 procent minder koolstofdioxide uitstoot ten opzichte van 1990, in plaats van de eerder afgesproken 40 procent. Het Europees Parlement vroeg woensdag wel om verhoging van de steunpot voor landen om de omschakeling naar een klimaatneutrale economie te helpen financieren. Daarvoor moet 55 miljard euro beschikbaar komen.

De Nederlandse partijen in het Europees parlement reageerden overwegend positief op de toespraak. FVD en SGP plaatsten vraagtekens bij de financiële haalbaarheid van de plannen. De ChristenUnie stelde onder meer vragen bij de ambitie om tot een Europese monetaire en fiscale unie te komen. Dat is volgens de partij „onnodig en ongewenst.”