De terugslag zal over de lange termijn te merken zijn in de overheidsfinanciën en economie, aldus het staatshoofd. „Hoe precies, hangt af van de vraag tot wanneer en in welke mate het coronavirus ons in zijn greep blijft houden. Maar alle recente cijfers en ramingen zijn ongekend in vredestijd.”

De Nederlandse economie en overheidsfinanciën zijn wel „veerkrachtig”. Daardoor heeft Nederland de eerste klap van de coronacrisis kunnen opvangen. De afgelopen jaren kende de begroting een flink overschot en de staatsschuld is teruggebracht.

Het kabinet maakt de keuze om nu niet te bezuinigen. Ze gaat juist „investeren in baanbehoud, goede publieke voorzieningen, en een sterkere economische structuur en een schoner land nu en straks. Op die pijlers rusten de plannen van de regering voor het komende jaar”, aldus de koning.

De laatste tijd neemt de steun voor het coronabeleid af. Het is volgens Willem-Alexander belangrijk de eenheid te behouden zolang de crisis duurt. „Nederland heeft in de coronacrisis bewezen verantwoordelijk, saamhorig en flexibel te zijn. Laat ons dat volhouden zolang dat nodig is.”

De internationale gevolgen van het coronavirus zijn groot. Alleen met samenwerking kan de crisis het hoofd worden geboden. „Corona leert ons dat we ook internationaal samen sterker staan in een crisis als deze.”

De koning ging ook in op racisme en de rechtsstaat. „Een wezenlijke bedreiging voor de kwaliteit van de rechtsstaat is dat in ons land iemands huidskleur of naam nog steeds bepalend is voor zijn of haar kansen. Dat is onaanvaardbaar.” Het debat over racisme „schuurt soms, maar kan ons ook verder brengen in de strijd tegen discriminatie, racisme en ongelijke behandeling”.

Het vertrouwen in de overheid kwam ook aan de orde. Die is geschaad door onder meer de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst. „De overheid moet naast mensen staan, niet tegenover mensen.” Het is daarom belangrijk dat mensen in Groningen die schade door aardbevingen hebben snel geholpen worden en gedupeerden van de toeslagenaffaire snel gecompenseerd.

Corona stelt alles wat van waarde is op de proef, eindigde de koning. „Juist nu wordt gezamenlijkheid en verantwoordelijkheid gevraagd.”