De opbrengsten van deze conferentie zijn op aandringen van de World Reformed Fellowship gebundeld in een Engelstalig boek, ”A Covenantal Vision for Global Mission”. De conferentie had als doel de praktijk van gereformeerde zending en de gereformeerde leer samen te brengen in één bezinning.

De schrijvers zijn van mening dat het samenbrengen van de zendingsopdracht met de theologie van het verbond het beste paradigma is voor het bevorderen van wereldzending. Dat er op dit punt een verlegenheid is, kan niemand ontkennen. Gewoonlijk licht er alleen in speciale diensten iets op van de roeping van de kerk om het Evangelie te verkondigen. En in studies over het verbond krijgt zending niet of nauwelijks aandacht.

De bundel begint met enkele theologische bijdragen over de relatie tussen het verbond en de zendingsopdracht. Dr. Davi Charles Gomes en prof. Peter A. Lillback borduren voort op de gereformeerde visie op het verbond van de Westminster Confessie. Naar Zijn eeuwig voornemen verkiest God een volk uit alle geslacht, taal, volk en natie. Dit voornemen is verankerd in het verbond dat God in Christus heeft gesloten, met Zichzelf en met Zijn uitverkorenen. De drie-enige God zendt de Zoon, Die Zijn ambassadeurs zendt tot alle volken, om het Evangelie te verkondigen aan een verloren mensheid.

Zendingshouding

Een andere serie bijdragen gaat over de relatie tussen het verbond en de missionaire gemeente. Welke gevolgen heeft je zienswijze op het verbond voor de zendingshouding? Gereformeerde spiritualiteit van zendingswerkers wortelt in de ”vreze des Heeren”. Deze geeft een diep ontzag en ijver voor Gods dienst. Zij maakt God groot en de mens klein.

Bij de bespreking van dit thema werpt prof. F. L. Buys de vraag op of er op dit punt niet veel fout is gegaan in de zending. Hoe komt het dat wanneer de steun wegvalt veel kerken verdwijnen? Is de mens grootgemaakt? Falen westerse zendelingen omdat zij iemand te snel lid van de gemeente maken zonder het bewijs dat men wandelt in de vreze Gods? Zonder deze vrees ben je niet bereid offers te brengen voor het Koninkrijk van God. Oprechte bekering is immers essentieel voor kerkplanting. Is de westerse wereld vergiftigd door de gedachte dat de kerk en de mens alles kunnen beheersen en de maat zijn van alle dingen?

In aansluiting hierop beschrijft dr. In Whan Kim hoe Zuid-Korea met vrucht de Nevius-methode toepast. Deze methode bestaat uit het strikt geven van tienden door leden van de lokale kerk, gecombineerd met twee principes: geen kerkbouw met buitenlands geld, en: geen financiering van lokale werkers met buitenlands geld.

Verbondstheologie

Het derde cluster bijdragen gaat over verbondstheologie en de visie op mondiale zending. De Indonesische dr. Benyamin F. Intan schrijft over het falen van de Nederlandse gereformeerde zending. Hij is van mening dat de invloed van het Nederlands kolonialisme op zending sterk was. Het infiltreerde mensen met een piëtistische theologie die de nadruk legde op persoonlijke vroomheid en geloofservaring. Maar men negeerde de belangstelling voor sociale gerechtigheid.

Als gevolg hiervan nam de protestantse zending een onverschillige houding aan tegenover de acties van het Nederlandse kolonialisme, dat onmiskenbaar de mensenrechten schond. Zwijgend tegenover het Nederlandse kolonialisme werd het getuigenis een belemmering en pleegde, volgens Intan, de christelijke zending zelfmoord.

Minderheid

Prof. Paul Wells gaat in op de christelijke minderheid in Europa. Accepteren Europese christenen dat zij een minderheid zijn en vragen zij zich af of zij het verschil kunnen maken? Een minderheid functioneert goed als zij in een conflictueuze positie is die verschilt van de dominante. Maar dit vereist zichtbaarheid, karakter en sympathie.

De kerk als minderheid moet zich volgens Wells daarom richten op acties die anderen beïnvloeden. Zij moet contact zoeken met mensen vanbuiten zonder hen gelijk te willen bekeren en dan heeft het de voorkeur contact met hen te zoeken die het verst weg staan en met wie het verschil het grootst is.

De hoogleraren Paul Wells, Peter A. Lillback en Henk Stoker redigeerden de bijdragen. De theologische uitweidingen over het verbond hadden korter gekund. Dan was overlap voorkomen. Hier had men ook kunnen verwijzen naar bestaande publicaties over het verbond. Dan was er meer ruimte overgebleven voor de dwarsverbanden tussen verbond en zending.

Ook draagt de bundel de sporen van een congresbundel: de samenhang tussen de thema’s krijgt beperkt aandacht. Verder vraag je je bij diverse onderwerpen af, bijvoorbeeld bij ”het verbond en de tienden”, ”de geschiedenis van de zending in Indonesië” en ”het verbond en de grote stad”, of dit nu werkelijk verbondsgerelateerde thema’s zijn. Maar wie zal dat euvel duiden? De bundel is een waardevolle aanvulling op het weinige dat op het gebied van gereformeerde zending verschijnt en reikt voldoende stof aan tot bezinning.

A Covenantal Vision for Global Mission, Paul Wells, Peter. A. Lillback en Henk Stoker; uitg. P&R Publishing; 355 blz.; € 23,90