De 27 EU-leiders sloten in juli een akkoord over de meerjarenbegroting (1074 miljard euro) en een herstelfonds (750 miljard euro) vanwege coronacrisis.

Het Kamerdebat ging hoofdzakelijk over het herstelfonds. Voor sommige partijen deugt dat akkoord in het geheel niet, terwijl andere partijen slechts op onderdelen kritiek hebben. „Dit is een belangrijke stap, maar hij is wel eenmalig”, aldus Rutte.

Onder de streep ziet het er „gewoon slecht” uit voor Nederland, stelde SGP’er Roelof Bisschop. Volgens hem worden toekomstige generaties opgezadeld met „een enorme schuldenberg.”

De SGP schaarde zich echter niet achter een motie die constateerde dat Rutte tijdens de top „een akkoord heeft bereikt dat fundamentele grenzen van de Tweede Kamer en het regeerakkoord heeft overschreden”, en uitsprak dat de premier heeft gefaald in de onderhandelingen over de begroting en het herstelfonds. De motie, die mede namens de PvdD werd ingediend door Renske Leijten (SP), kreeg verder steun van PVV, 50PLUS, DENK, FVD en de drie eenpitters Krol, Van Haga en Van Kooten-Arissen.

Verschillende partijen uitten kritiek op afspraken over rechtsstatelijkheid. Zij willen niet dat er subsidies gaan naar landen die de rechtsstaat schenden, en vinden dat de afspraken daarover niet hard genoeg zijn. Rutte gaf toe dat het beter had gekund, maar dat dit het maximale was wat eruit te halen was.

Verder vindt een aantal partijen dat er onvoldoende geld naar wetenschap en innovatie gaat.

Noodrem

Ook de noodremprocedure van het herstelfonds leverde kritiek en vragen op. Dat systeem is een Nederlandse wens, en moet voorkomen dat geld gaat naar een lidstaat die niet in ruil hervormingen doorvoert. „Is het niet slechts een pauzeknop?”, vroeg Pieter Omtzigt (CDA) zich af.

„Het is echt een noodrem, geen veto”, aldus Rutte, die duidelijk maakte dat het om een politieke afspraak gaat. Volgens hem is een geldstroom uiteindelijk niet tegen te houden, maar het schenden van de afspraak zou volgens hem uiteindelijk een politieke crisis opleveren in de EU. „Boterzacht”, concludeerde SP’er Leijten.

PVV-leider Geert Wilders en Thierry Baudet (FVD), die beiden willen dat Nederland uit de EU stapt, kwamen met een motie van wantrouwen. Die kreeg alleen steun van Krol en Van Haga.