Volgens vicevoorzitter Maros Šefčovič heeft Europa in 2030 alleen al voor de accu’s in elektrische auto’s en voor energieopslag achttien keer meer lithium nodig dan nu en in 2050 zelfs zestig keer. „We kunnen ons niet veroorloven onze huidige afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te moeten inruilen voor afhankelijkheid van schaarse grondstoffen als lithium. Dat probleem is groter geworden door het coronavirus, waardoor onze strategische waardeketens zijn verstoord.” Voor het eerst wordt daarom ook lithium toegevoegd aan de EU-lijst met een dertigtal schaarse grondstoffen, waaronder ook bijvoorbeeld kobalt en grafiet.

„We moeten de levering van voorraden van buiten de EU beter verspreiden en onze eigen capaciteit ontwikkelen voor de ontginning, verwerking en recycling van zeldzame aardmetalen” , zei EU-commissaris Thierry Breton bij de presentatie van het actieplan in Brussel. De commissie wil daarom in de komende maanden een Europese alliantie in het leven roepen waarin betrokkenen uit de industrie, de regio’s en beleidsmakers bijeen worden gebracht om alle behoeften en mogelijkheden op een rijtje zetten.

Zo liggen er kansen in bestaande steenkoolwinningsgebieden, waar veel ervaring is met mijnbouw, en de winning en verwerking van grondstoffen. Ook wil Brussel het Copernicus-programma voor aardobservatie inzetten om bronnen te verkennen.

Europarlementariër Tom Berendsen (CDA) vindt het goed dat de commissie met dit actieplan komt. „Voor onze economie van de toekomst hebben we meer elektronica, windmolens, batterijen en zonnecellen nodig. Die willen we zoveel mogelijk in Europa ontwikkelen zodat we ook de banen van de toekomst hier houden. Nu komt meer dan de helft van de benodigde grondstoffen, zoals lithium voor batterijen en silicium voor zonnecellen, uit China. Dat moet veranderen. We moeten voorkomen dat de EU een speelbal van enkele grootmachten wordt omdat we van hen afhankelijk zijn voor onze grondstoffen.”

Volgens Berendsen is er ook meer onderzoek nodig voor de ontwikkeling van nieuwe recycle-technieken, zuinigere productieprocessen en andere materialen die de schaarse grondstoffen op termijn kunnen vervangen. Ook daar wil de commissie op inzetten.