Wat is er aan de hand?

Een 33-jarige man uit Hongkong is deze maand opnieuw besmet geraakt met het coronavirus. De eerste keer was in april, ruim vier maanden geleden. Onderzoekers van de universiteit van Hongkong hebben het virusmateriaal in april en in augustus onderzocht. De subtiele genetische verschillen die ze vonden, bewijzen dat het om een herbesmetting gaat en niet om achtergebleven virusdeeltjes van de eerste infectie.

Ook in België is maandag een eerste herbesmetting vastgesteld. Het gaat om een vrouw uit Leuven die drie maanden na de eerste besmetting opnieuw corona heeft opgelopen. Dat heeft viroloog Marc Van Ranst gezegd op de Vlaamse zender VTM Nieuws.

In reactie op het nieuws maakte virologe Marion Koopmans van het Erasmus MC bekend dat er ook in Nederland een geval van een herbesmetting bekend is. Volgens Koopmans gaat het om een oudere vrouw met een verslechterd immuunsysteem.

Zowel de patiënt uit Hongkong als uit Leuven hadden milde klachten. Welke klachten de Nederlandse vrouw had, is niet bekend.

Aardig om te weten, maar wat maakt het uit?

Als het virus iedereen kan infecteren –ook degenen die al eerder corona hebben gehad– dan is dat geen goed nieuws. Dat betekent dat iedereen moet blijven oppassen voor het coronavirus, zegt dr. Chantal Bleeker-Rovers, infectioloog aan het Radboudumc. „Je kunt dan toch opnieuw besmet raken, daar ziek van worden en anderen besmetten. Dus ook iemand die het virus heeft gehad en is genezen, dient zich aan de coronamaatregelen te houden en voorzichtig te zijn.”

Ook zou dat betekenen dat het virus in de bevolking blijft rondwaren. Groepsimmuniteit zou dan een utopie zijn. De onderzoekers van de universiteit van Hongkong schrijven: „Onze onderzoeksresultaten suggereren dat het coronavirus mogelijk onder de bevolking zal blijven circuleren ondanks kudde-immuniteit als gevolg van besmettingen.”

Een vaccin zou dan voor iedereen beschikbaar moeten komen. „Ook voor mensen met een bekende geschiedenis van Covid-19 moet vaccinatie overwogen worden”, schrijven de onderzoekers.

De vraag is dan wel hoe lang een vaccin bescherming biedt. „Je hoopt bij een vaccin dat je toch minstens voor een jaar beschermd bent”, zegt de Belgische viroloog Van Ranst. „We hadden liever gehad dat de tijd tussen twee infecties langer was geweest.”

Bleeker ziet nog niet direct gevolgen voor een vaccin. „Dat wordt zo ontwikkeld dat het een goede afweerreactie geeft, waarbij veel antistoffen worden aangemaakt. Mogelijk meer dan na een milde infectie.”

Kun je dit alles zomaar concluderen op basis van slechts drie gevallen?

Dat is een terechte vraag. Mogelijk vinden herbesmettingen alleen in zeldzame gevallen plaats, bijvoorbeeld bij mensen met een zwakke weerstand zoals de Nederlandse vrouw. „Dat er iemand tussendoor schiet met een herbesmetting, daar word ik niet zenuwachtig van”, zegt de Rotterdamse virologe Koopmans tegen de NOS. Ze pleit ervoor een grotere groep patiënten geruime tijd te volgen en uit te zoeken of er sprake is van een herinfectie.

Bleeker vindt het ook pas zorgelijk worden als herinfecties op grote schaal blijken plaats te vinden.

Ook de WHO waarschuwt voor te snelle conclusies. De meeste coronapatiënten –inclusief die met milde klachten– bouwen wel degelijk weerstand op, stelt woordvoerder Maria van Kerkhove.