Pompeo paait Centraal-Europa
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, is deze week vijf dagen lang op reis in Centraal-Europa. Dat laat zien hoe belangrijk de Verenigde Staten deze regio vinden.
Meestal blijven ministers maar een paar uur in buitenlandse hoofdsteden. Vanuit het vliegtuig gaan ze onder begeleiding van sirenes naar het centrum. Daar gaan met ze hun gastheer op de foto en verdwijnen ze achter gesloten deuren. De gesprekken zijn doorgaans vriendelijk, maar zeer doelgericht. Vaak ligt er een probleem op tafel, waarover een knoop moet worden doorgehakt. De duur van die gesprekken is meestal tot op de minuut af vastgesteld. Zodra het tijd is, racet de politie de hoogwaardigheidsbekleder weer naar de luchthaven.
Mike Pompeo is gewend aan dit soort flitsbezoeken, maar deze week doet hij het anders. Voor het bezoek aan vier landen neemt hij maar liefst vijf dagen. Terwijl drie van deze vier landen relatief klein zijn: Tsjechië, Slovenië en Oostenrijk. Alleen Polen behoort tot de grote landen van Europa. Dat is een duidelijk signaal dat de Verenigde Staten willen investeren in goede relaties met deze landen.
Vrijwel overal ter wereld wordt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken ontvangen op een manier die normaal alleen een koning of een president te beurt valt. Een minister uit een willekeurig ander land is gewoon een voorbijganger, maar Pompeo zal deze week in Midden-Europa het nieuws domineren.
Pompeo komt dinsdag aan bij de Tsjechische president Milos Zeman in Praag. In dat land bezoekt hij ook Pilsen, dat in 1945 door Amerikanen werd bevrijd.
Donderdag reist de minister door naar de hoofdstad Ljubljana van Slovenië. Vervolgens heeft Pompeo afspraken in Wenen in Oostenrijk. En zaterdag rondt hij zijn reis af in de Poolse hoofdstad Warschau.
Pompeo zal op zijn reis waarschuwen tegen twee andere grootmachten: Rusland en China. Europese landen zijn volgens de VS te afhankelijk van Russisch gas. Daarnaast stoort het dat NAVO-lidstaten 5G-techniek inkopen bij de Chinese reus Huawei.
Voor Duitsland is pijnlijk dat Pompeo vermoedelijk met Polen zal praten over de plaatsing van meer troepen. President Trump wil 12.000 van de 36.000 Amerikaanse militairen terugtrekken uit Duitsland, omdat Berlijn gemeten aan de NAVO-norm te weinig aan defensie besteedt.
Pompeo laat met deze reis zien hoe belangrijk Centraal-Europa voor de VS is. Maar dat signaal zegt tegelijk iets anders: deze behandeling krijgen landen in West-Europa niet. Binnen de Europese Unie spelen deze landen vaak een tegenstem. De regering-Obama steunde de EU in haar kritiek op de rechtsstaat in Polen en Hongarije. Maar de regering-Trump laat de geopolitiek zwaarder wegen. Het front tegen Rusland en China is belangrijker dan een discussie over de democratie.