Augsbuurt is geen dorp, maar er is wel een terp. En dus een kerk. Werklui zijn voor de toren bezig om stalenbuispalen in de grond te boren. Die gaan tot een diepte van ruim 12 meter de grond in en worden intussen gevuld met injectiemortel. Rondom de kerk staat het al vol met heipalen die het nieuwe fundament van de kerk gaan vormen. Er komen er in totaal vijftig.

„Straks gaat de boormachine de kerk in om daar ook palen te boren”, deelt Willem de Graaf mee. Hij is als bouwkundige aan de Stichting Alde Fryske Tsjerken verbonden. „Zodra alle palen staan, wordt de grond onder de kerk afgegraven en komt er een houten bekisting, die gevuld wordt met beton en die rust op de palen. Daarna komen de kerk en de toren te rusten op het nieuwe fundament. Het is niet uniek wat hier gebeurt, wel bijzonder.”

Dat de werkzaamheden nodig zijn, is wel duidelijk. Buurtbewoner Pieter de Graaf vertelt dat hij jaren geleden al aan het herstel van de toren werkte. De scheuren waren er toen al. „Ze zijn wel dieper geworden.”

De meeste en grootste scheuren bevinden zich in de kerkmuur vlakbij de toren. Je kunt er een hand insteken, aan de buiten- en de binnenkant. „De toren staat op een steviger fundament dan het kerkgebouw”, zegt de bouwkundige van de stichting. „De toren staat stabiel maar het kerkgebouw verzakt en dat leidt tot de scheuren. Twee jaar geleden werden ze zó groot dat we de muren moesten verankeren. De oorzaak ervan is het omlaag brengen van de grondwaterstand in dit deel van Friesland en de periode van aanhoudende droogte in 2018.”

Kerkverlating

De kerk in het weidse Friese landschap dateert van 1782. Waarnemend directeur Gerko Last is blij dat het kerkgebouw nu een grote restauratie ondergaat. „De Stichting Alde Fryske Tsjerken is in 1970 opgericht, nu vijftig jaar geleden. De kerk van Augsbuurt was het eerste kerkgebouw dat in handen kwam van de stichting. Toen zette de kerkverlating in Friesland al in. Deze kerk was een van de eerste die niet meer gebruikt werd. Daarna is het hard gegaan. Mooi dat de restauratie in dit jubileumjaar uitgevoerd kan worden.”

De kerk is geen verdienmodel, dat is duidelijk. „Onze stichting houdt de oude Friese kerken in stand om ze te behouden. Ze horen bij het Friese platteland. Elke terp in Friesland, ook deze waar niet eens een dorp in de buurt is, heeft een kerk. Zonder de kerktorens is Friesland Friesland niet meer. Wij hebben als stichting de plicht om de kerken te onderhouden. Het gemiddelde onderhoud per kerk bedraagt tussen de 5000 en 10.000 euro per jaar.”

De kerken leveren geld op door ze te verhuren. De ene wat minder, de andere wat meer. Die van Augsbuurt wat minder. In de zomer is de kerk gratis toegankelijk voor toeristen. Behalve dit jaar, want de restauratie is pas in november gereed.

Kansel

Toeristen komen vooral voor de zeventiende-eeuwse kansel en voor een aantal rouwborden. Op het voorpaneel van de preekstoel staan de figuren van Mozes en Aäron en het wapen van de adellijke familie Aylva. De beide rouwborden zijn van de adellijke familie Van Scheltinga en dateren uit 1708 en 1712. Ze zijn nu niet te zien. In verband met de restauratie zijn ze stevig ingepakt in plastic, evenals het orgel.

Rijke zegen

Er komt iemand binnen met een grote sleutel, de sleutel van de kerk. Hij heet Renze van der Veen en is de voorzitter van de plaatselijke commissie die verbonden is aan de stichting. Mensen kunnen bij hem de sleutel afhalen om de kerk te bezoeken.

Hij is present als er een begrafenis is of een huwelijksplechtigheid. „De begraafplaats om de kerk is nog in gebruik. Drie maanden geleden is hier nog iemand begraven”, vertelt hij. Toen hij zeven jaar was, dat is nu 65 jaar geleden, werden er nog vier diensten per jaar in dit kerkgebouw gehouden.

Van der Veen gaat nog steeds naar de kerk. Vroeger was hij gereformeerd, nu hoort hij bij de protestantse gemeente van Kollum.

Op de vloer ligt een stukje papier, mogelijk van de liturgie tijdens een trouwdienst. „Heer, ik hoor van rijke zegen”, staat erop.