Antiverspillingsactie Betuwse bramenteler loopt de spuigaten uit
Bramen eten tot je een ons weegt en de rest voor een habbekrats mee naar huis nemen. Dat kan zaterdag bij fruitteler Frederik Bunt in Slijk-Ewijk. Het op het eerste gezicht slimme idee dreigt echter volledig uit de hand te lopen.
De Betuwse teler, die tijdens de hete zomer van 2018 zijn te kleine pruimen aan de chimpansees van Burgers’ Zoo moest voeren, zit het opnieuw niet mee.
Zijn struiken hangen vol met sappige bramen, maar op de fruitveilingen brengen de vitaminebommen vrijwel niets op. De pluk-, transport en veilkosten zijn twee keer zo hoog als de opbrengst. Oogsten is daarom onbetaalbaar. „Het is al drie jaar op rij een drama”, vertelt Bunt.
Bij de kladden
Hij vermoedt zelf een onfris politiek spelletje tussen veiling en supermarkten. „Appels en peren kun je bewaren. Zachtfruit niet. Dat weten de supermarkten ook. Bovendien zijn de meeste bramentelers te klein om een vuist te kunnen maken. Ze hebben ons gewoon bij de kladden.”
Aan de consument ligt het volgens Bunt niet. Er worden voldoende bramen gegeten. Wie er nu winst maakt is mij niet duidelijk. Wij in ieder geval niet.”
Er is ook niet teveel aanbod, stelt de boze teler. „Dit zijn bramen die onder de kap vandaan komen en buitenteelt is er op dit moment nog niet. Ik ga hier in ieder geval geen geld meer in stoppen. Na de oogst gaan de struiken er definitief uit.” Bunt concentreert zich dan nog op de teelt van kruisbessen en pruimen. Van die laatste vruchten is hij de grootste producent.
Wegrotten
Om te voorkomen dat de supergezonde, donkerblauwe vruchten wegrotten, bedacht hij dinsdag een actie. „Via de sociale media heb ik bekend gemaakt dat consumenten komende zaterdag van 9.00 tot 16.00 uur zelf bramen mogen komen plukken.
Ze betalen dan slechts 2 euro voor een kilo en tijdens het plukken mogen ze net zoveel bramen eten als ze lusten. Ter vergelijking: in de supermarkt betalen ze nu ongeveer een euro per bakje.”
Het bericht op Facebook is inmiddels 1100 keer gedeeld en de reacties blijven binnenstromen. Enkele honderden inmiddels. „Ze komen overal vandaan. Het dreigt volledig uit de hand te lopen. Achteraf vraag ik me nu af of mijn idee wel zo verstandig was. Een collega vroeg aan mij hoeveel mensen ik verwachtte. Zo’n 150, zei ik. Zijn antwoord: reken maar op zeker 1500.”
De Betuwse teler kan het tiende deel daarvan tegelijk kwijt in zijn tunnelkassen. „Ik heb twintig gangen van tachtig meter lang en de paden zijn tweeënhalf meter breed. Aan het eind van de tunnel staat dan een weegschaal en daar kunnen ze ook afrekenen. Doordat we zelf niets hoeven aan te raken en er plukruimte genoeg is, hoeven we geen extra coronamaatregelen te nemen. Alleen het parkeren wordt een serieus probleem.”
Dixies
Als je zoveel kunt eten als je lust, zijn er dan ook wel toiletten genoeg? „Er staan hier twee Dixies, maar meestal krijg je pas buikklachten in de auto op weg naar huis”, reageert Bunt nuchter.
Inmiddels heeft ook een supermarkt, die niet met name genoemd wil worden, gereageerd en 75 kilo bramen besteld voor wel een oogstbare prijs. „Een consumentenorganisatie die ook een grote order had heb ik voorlopig moeten teleurstellen. Anders blijft er voor zaterdag niets over.”
Er hangen volgens de zachtfruitteler zo’n duizend kilo rijpe bramen aan de struiken. „Iedereen mag net zoveel plukken en eten als hij wil. Maar op is op.”