Vorig jaar lanceerde Groot–Brittannië al dergelijke plannen. Ook Duitsland zou nu een plan willen aankondigen in die richting, komende donderdag tijdens een informele bijeenkomst van Europese ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken in Scheveningen.

Verder is de nieuwe Europese justitiecommissaris Buttiglione ook gewonnen voor dergelijke centra. Hij noemt de „massale immigratie richting EU een tijdbom". Tijdens een persconferentie, maandag in Brussel, omschreef Europees Amnesty–directeur Oosting die uitspraak van Buttiglione als „nogal opruiende taal voor een Europees commissaris die nog niet eens in functie is".

Amnesty–asielwoordvoerster Bouteillet vreest verder dat dergelijke opvangcentra in bijvoorbeeld Noord–Afrika of Oekraïne broeinesten worden voor mensensmokkelaars. Ook zijn volgens haar asielzoekers makkelijker terug te sturen naar hun eigen land vanuit centra die buiten de EU liggen.

Amnesty maakt zich overigens al grote zorgen over het terugkeerbeleid van veel lidstaten. Zo heeft de organisatie vragen over de gedwongen terugkeer van twee Somaliërs uit Nederland en Denemarken, die kort na aankomst in eigen land zijn vermoord.

Amnesty–directeur Oosting denkt dat een kleine voorhoede van EU–lidstaten het plan voor opvang– of aanmeldcentra in eigen regio erdoor kan drukken. De organisatie is erop beducht dat asielzoekers buiten Europa wel dezelfde rechten krijgen als wanneer zij een aanvraag indienen in een EU–lidstaat zelf. Oosting zei maandag overigens dat Buttiglione zijn toon wel enigszins heeft gematigd, met het oog op zijn hoorzitting in het Europes Parlement, volgende week.

Amnesty pleit verder voor een behoud van de rechten op een eerlijk proces in de EU, zoals gratis rechtsbijstand en tolkenhulp. Verder is de situatie in gevangenissen in veel nieuwe EU–lidstaten soms nog erbarmelijk. Vooral de situatie in Estland is op dat terrein nogal hopeloos, meent Amnesty.

„Veel lidstaten lijken in de strijd tegen terrorisme het evenwicht tussen mensenrechten en bescherming van burgers tegen aanslagen ook te vergeten", aldus Oosting. „Europa wil een ruimte van vrijheid, veiligheid en justitie zijn. Dan moeten al die aspecten gelijkelijk aan bod komen."