Uit deze eerste oriënterende top over de voorstellen is niets gekomen en dat was ook niet voorzien, aldus Rutte. Het is volgens hem onzeker of er medio juli op een volgende wellicht ‘fysieke’ top in Brussel al overeenstemming is.

Ondanks de druk die veel leiders uitoefenen is haast niet nodig, vindt de premier. „Het gaat niet vreselijk mis als we er half juli niet uit zijn.” Hij is niet bang dat Europa aan vertrouwen inboet bij de kapitaalmarkten als een akkoord uitblijft en sluit niet uit dat ze het pas na de zomer eens worden. „De sfeer was goed, het wordt wel een ongelooflijk karwei”, aldus Rutte.

Voor het behoud van de jaarlijkse korting van ruim 1 miljard euro die Nederland krijgt is meer begrip, zei Rutte. Hoewel „nog heel wat landen” ertegen zijn, „wordt een aantal tegenstanders softer”, zei Rutte. In de voorstellen van de Europese Commissie worden die over een lange periode uitgefaseerd.

Nederland blijft erbij dat de 500 miljard euro aan subsidies in het voorgestelde herstelpakket uit leningen moeten bestaan. Zweden heeft dat standpunt namens Nederland de andere ‘zuinige’ landen (ook Oostenrijk en Denemarken) nog eens verwoord. De afgelopen dagen viel in die landen soms ook de term ‘investeringen’ als het ging over hulp aan door corona getroffen landen, maar daar moet volgens Rutte niets achter worden gezocht.

Het geld moet hoe dan ook terechtkomen waar het echt nodig is, vindt Rutte. Daarom wil hij de huidige verdeling, die uitgaat van hoe landen er vóór de pandemie voor stonden, van tafel. Die kent niet alleen aan het zwaar getroffen Italië en Spanje, maar ook aan Polen een stevig bedrag toe.

Geen misverstand: „het is belangrijk om elkaar te helpen”, onderstreepte Rutte. Het is volgens hem cruciaal dat „landen die geen appeltje voor de dorst hadden” verder achterop raken bij landen als Nederland en de unie uit evenwicht raakt. Maar van deze landen mag ook „de solidariteit” worden verwacht om ’er alles aan te doen om in de toekomst „voor zichzelf te zorgen”, vindt hij. Hervormingen van pensioenstelsels en de arbeidsmarkt, en het innen van belastingen, „al die dingen zijn nodig”, waarschuwde de premier.