„Ik ga ze echt lezen, professor, geloof me”, vertrouwde Marchionne hem toe. Zo verscheen vorig jaar het boek ”Genesi”; te laat voor de Ferraribaas, die toen al was overleden.

De Nederlandse vertaling ”Genesis” ligt sinds kort in de schappen. Anders dan de titel veronderstelt, beschrijft Tonelli niet de Bijbelse scheppingsgeschiedenis. Hij sluit zich aan bij de gangbare oerknalkosmologie. Een benadering die hij vrij acht van elk vooroordeel.

Zijn aanpak is opmerkelijk, onder meer door de onderverdeling van de hoofdstukken volgens de scheppingsdagen van Genesis 1 en de quasi-Bijbelse taal die hij hanteert. „In den beginne was het vacuüm. Daarmee is het meeste eigenlijk al gezegd. We hebben meteen de allermoeilijkste vraag beantwoord: wat was er voor de oerknal?” Een zogenaamde zekerheid poneren is echter nog wat anders dan deze aantonen, laat staan verklaren.

Het heelal heeft „energie nul, draai-impuls nul, en elektrische lading nul.” Ook heeft het heelal nog steeds „energie nul”, door een kwantummechanisch vacuüm, beweert Tonelli. De hoogleraar heeft 25 pagina’s nodig om aannemelijk te maken dat „het vacuüm als natuurkundig begrip in vele opzichten het tegendeel is van het niets. (…) Als vacuüm energie nul heeft, wil dat zeggen dat de gemiddelde waarden van de resultaten de uitkomst nul krijgen.”

Een vergelijkbare redenering volgt de Amerikaanse kosmoloog Alexander Vilenkin. „Als we alle negatieve energie van gravitatievelden wegstrepen tegen alle positieve energie van de materie, is de totale energie van het universum niets, nul.”

Een „vreselijke bewijsvoering”, noemt de Amerikaanse filosoof William Lane Craig dit in ”The Story of the Cosmos” (2019). „Vilenkin redeneert eigenlijk als volgt: Streep je schulden weg tegen je spaartegoeden, en concludeer vervolgens dat er geen oorzaak is van je financiële situatie.”

Intussen bestaat het heelal wel, en dat is niet niets of nul. „Iets niets noemen is op zijn best misleiding en een garantie dat leken ervan in de war raken. En op zijn slechtst is het een opzettelijk verkeerde voorstelling van zaken”, meent Craig.

Het vlot geschreven boek is zo bezien vooral opgebouwd rond aannames en speculaties, overgoten met een natuurwetenschappelijk sausje. Dat maakt het in ieder geval tot een waardige tegenhanger van de Griekse mythologie, waar de auteur in grossiert.

Boekgegevens

Genesis. Het grote verhaal van de oerknal tot nu, Guido Tonelli; uitg. De Bezige Bij; 256 blz.; € 22,99