Idar-Oberstein flonkert en schittert
Het is niet alles goud wat er blinkt in en rond Idar-Oberstein. Logisch, want daarvoor spelen sier- en edelstenen te veel een schitterende rol in dit deel van de Duitse Hunsrück.
„Veiligheidshelmen op.” De gids van de edelsteenmijn in de Steinkaulenberg neemt geen risico. Niet dat er een kans bestaat dat bezoekers een stuk rots op hun hoofd krijgen. De felgele hoofddeksels zijn simpelweg bedoeld om al te hard contact met het dak van de mijngang te voorkomen. Het is hier en daar namelijk bukken geblazen.
Aan de „oh’s” en „ah’s” is te horen wanneer het groepje toeristen opnieuw een ontdekking doet. Flonkerende agaten, schitterende bergkristallen, amethisten, jaspis en kalkspaat zijn her en der in de wanden zichtbaar. Strategisch opgehangen schijnwerpers zorgen voor het juiste effect.
Edelsteinstrasse
De edelsteenmijn in de Steinkaulenberg staat model voor de eeuwenoude historie van het gebied. Idar-Oberstein is namelijk wereldberoemd geworden om zijn edelsteenindustrie. Al in de late Middeleeuwen werden er agaat gewonnen. De exploitatie ging door tot omstreeks 1870, waarna verre oorden in Afrika en Zuid-Amerika de rol als leverancier van ruw sier- en edelgesteente overnamen.
Het bewerken van dat ruwe materiaal is gebleven: zagen, slijpen, polijsten en noem maar op. En sieraden maken natuurlijk. Wie die processen van nabij wil meemaken, zou eens de Deutsche Edelsteinstrasse moeten rijden. Dat is een route die vanuit Idar-Oberstein zeventien dorpen met elkaar verbindt en waar ruim zestig bedrijven (zowel edelsteenslijperijen als sieradenmakers) kunnen worden bezocht.
De sierstenen zijn meer dan prominent aanwezig. In talloze kraampjes en winkels. Wat opvalt, is dat er geneeskrachtige werkingen worden toegeschreven aan bepaalde soorten stenen. ”Citrin, gegen Depressionen, Diabetes, Stoffwechselprobleme, Drüssenprobleme”. En Fluorit „Schärft den Verstand”, aldus de reclame. Ook in het leven van alledag duikt hét product van de Hunsrück telkens op: agaten als deurkreuk, agaten als raamhangers, agaten als versiering van bushokjes en terrasmuren.
Felsenkirche
De glitter ontlopen is haast onmogelijk, maar er valt wel degelijk meer te doen en te zien in de Hunsrück, een gebied dat ligt ingeklemd tussen drie rivieren: de Moezel in het noorden, de Nahe in het zuiden en de Rijn in het oosten.
De charme van Idar-Oberstein zit ’m voor een groot deel in de Felsenkirche, een witte kerk die zo’n 50 meter boven de stad aan de rotswand lijkt vastgeplakt. Het gebedshuis verrees in 1482. Het verhaal wil dat een broedermoord de reden van de bouw was.
Twee adellijke jongens werden beiden verliefd op een freule, Bertha von der Lichtenburg. Zij koos voor de jongste broer -Emich- wat blinde woede bij de ander -Wyrich- wekte. Hij duwde Emich een raam van het kasteel uit, de afgrond in. Op de plaats waar de stedelingen het lichaam van Emich vonden, zou Wyrich een kapel -de Felsenkirche- hebben gebouwd. Als boetedoening. Er zijn trouwens meer lezingen over de ontstaansgeschiedenis van het kerkje, maar die spreken duidelijk minder tot de verbeelding…
Ruim 160 treden brengen belangstellenden vanuit het centrum van Idar-Oberstein naar het rotskerkje. Het uitzicht over de stad is na die klim fenomenaal, dankzij een in de rots uitgehakt plateau ter hoogte van de torenklok. De kerk zelf bevat een handvol historische schatten, waarvan een drieluik boven het altaar, met daarop de lijdensweg van Christus, als de kostbaarste geldt. De schilder is onbekend, kunstkenners spreken daarom van de ”Meester van het Obersteiner altaar”. Vanaf een van de kerkmuren ’spreekt’ Luther, en zijn woord is minstens zo kostbaar: „Die Seele kann allesdings entbehren ohn das Wort Gottes und ohn das Wort Gottes ist Ihr mit keinem Ding geholfen.” Wie nog genoeg kracht in de benen heeft, kan doorklimmen naar de Alte Burg -een ruïne- en de Neue Burg.
Skiën
Ook de omgeving van Idar-Oberstein biedt genoeg mogelijkheden tot lichamelijke ontspanning door inspanning. Zo ligt bij Morbach de Erbeskopf, een heuvel die met zijn 818 meter als hoogste top van de Hunsrück in de boeken staat. Wandelen in de zomer, skiën als er sneeuw ligt.
Toch nog even weer de glinsterende steentjes. De eigenaar van camping Harfenmühle -10 kilometer ten noorden van Idar-Oberstein- weet van elk kind een schatzoeker te maken. In de schoolvakanties strooit hij elke morgen om een uur of tien een paar handenvol edelstenen -„het is restmateriaal van de slijperijen, maar daar zit nog best mooi spul tussen”- in de ondiepe beek die over zijn campingterrein meandert. „Echt waar, ze zijn er de hele dag zoet mee.”
Voor meer informatie: Duits Verkeersbureau, tel. 020-6978066 en 0900-1091029 (folders), duitsland@d-z-t.com, www.duitsverkeersbureau.nl, www.felsenkirche-oberstein.de, www.idar-oberstein.de en www.camping-harfenmuehle.de.