De auto’s waarmee arbeidsmigranten naar hun werk in de kassen komen, hebben plastic schermen tussen de passagiers, vertelt kweker Gerrit IJzelenberg. De ondernemer uit het Zuid-Hollandse Maasdijk huurt arbeidskrachten uit het buitenland in voor werk in de kassen. Tot nu toe deden zich geen verschijnselen van corona voor bij de mensen die bij hem op de kwekerij werken, zegt hij.

Ook in de regio Westland hoort hij er niet van bij andere land- en tuinbouwers. De gezamenlijke huisvesting van arbeidsmigranten is volgens hem eerder een risico. De arbeidsmigranten die bij IJzelenberg werken hebben zelfstandige woonruimte, waar ze met hun gezin wonen. De ondernemer is erop gebrand dat iedereen binnen zijn bedrijf de hygiënevoorschriften opvolgt. Ook uitzendbureaus die bemiddelen in arbeidskrachten uit het buitenland nemen hun verantwoordelijkheid, vindt hij.

Ook CNV Vakmensen benadrukt het belang van goede arbeidsomstandigheden. De vakbond krijgt signalen uit de land- en tuinbouw en in de periferie dat de voorschriften om besmetting met het virus Covid-19 te voorkomen, niet altijd even goed worden opgevolgd, zegt Henry Stroek, cao-onderhandelaar bij de vakbond. „Het speelt in alle sectoren waar je grotere groepen werknemers bij elkaar hebt, ook bijvoorbeeld distributiecentra. Ik verwacht dat er nog meer gevallen aan de oppervlakte komen omdat GGD’s nu eindelijk gaan testen. Daar waar getest wordt, ongeacht de afkomst van mensen, komt het naar boven.”

Uiteindelijk kunnen alleen testen uitwijzen of er geen coronagevallen zijn, reageert hij op de informatie van IJzelenberg in Maasdijk. Stroek weet te vertellen dat er in de glastuinbouw en tomatenteelt al voor het coronavirus strenge maatregelen van kracht waren. „Vanwege het tomatenvirus werken deze deelsectoren al zo’n twee à drie jaar met beschermende kleding. Dat zou natuurlijk ook een remmend effect kunnen hebben op de verspreiding van het coronavirus.”

Een woordvoerder van LTO Nederland onderschrijft dat de tuinbouwsector al langer met strenge veiligheidsvoorschriften werkt. Deze regels zijn vanwege de pandemie zelfs nog verder aangescherpt. Omdat er nu eenmaal veel arbeidskrachten nodig zijn, moet de veiligheid van de werknemers wel worden gewaarborgd. „Om die reden hebben werkgevers- en werkgeversorganisaties gewerkt aan een protocol om het veilig werken, wonen en reizen zo goed als mogelijk te bevorderen.”

De brancheorganisatie heeft zich vanaf het begin van de crisis op twee hoofdzaken gericht. „We nagedacht over de vraag hoe we de instortende markt en afzet moeten opvangen. Maar we hebben ons eveneens beziggehouden met het op een veilige manier op gang houden van de voedsel- en sierteeltproductie. Daarom hebben we –in verschillende talen– instructiemateriaal met als thema veilig werken verspreid.”

Ondanks de aangescherpte voorzorgsmaatregelen kwam deze week aan het licht dat zeker dertien werknemers van twee fruitbedrijven in Geldermalsen en Enspijk besmet zijn geraakt met het coronavirus.

Daarom begon de GGD dinsdag meteen met het preventief testen van de werknemers van beide bedrijven. In totaal worden 160 medewerkers van fruitveiling Fruitmasters in Geldermalsen onderzocht en tachtig personeelsleden van fruitverpakkingsbedrijf Vogelaar-Vredehof in Enspijk. Een deel van de te testen personen is arbeidsmigrant, meldde de GGD. De werknemers moeten thuisblijven totdat de uitslag bekend is.

Thuisquarantaine

Fruitmaster zegt al in maart maatregelen tegen het virus te hebben genomen, en daarbij zelfs striktere regels te hebben gehanteerd dan dat de RIVM had voorgeschreven. Volgens de Veiligheidsregio hebben Fruitmasters en Vogelaar-Vredehof nu passende maatregelen genomen. Die maken de kans op besmetting op het werk zeer klein. „Met thuisquarantaine willen we besmetting in het sociale verkeer voorkomen”, zegt Hubert Bruls, voorzitter van de Veiligheidsregio.

Volgens belangenorganisatie GroentenFruit Huis gaat het hier om een incident. „Wij hebben verder van geen enkel fruitbedrijf gehoord van een mogelijke corona-uitbraak onder het personeel”, aldus een woordvoerder.