In 2019 was de bouwsector volgens het EIB goed voor een productievolume van 74 miljard euro en bood de sector werk aan circa een half miljoen mensen. Bij ongewijzigd overheidsbeleid zal het volume dit jaar uitkomen op 62 miljard euro. Ook in 2021 ijlt zonder ingrijpen het negatieve corona-effect na, doordat economische crises zich in de bouw doorgaans pas laat doen voelen. Zeker 40.000 banen staan op het spel.

Het EIB ziet dat de sector kampt met dalende orderportefeuilles, en ook met minder offerteaanvragen. Ook is schaarste aan personeel geen probleem meer voor veel bedrijven, waar dat eerder wel het geval was. Verder daalt de koopbereidheid onder consumenten en wordt minder kadasterinformatie opgevraagd. Alles bij elkaar tonen de ontwikkelingen parallellen met recente crises. Daarbovenop komen problemen met het verlenen van vergunningen door de PFAS- en stikstofmaatregelen.

Wijzend naar eerdere crises denkt de EIB dat met tijdig overheidsingrijpen een hoop leed kan worden voorkomen. Het instituut pleit onder meer voor maatregelen om financieringsproblemen voor starters op de woningmarkt op te lossen. Dit kan door meer startersleningen te verschaffen of de grens van de Nationale Hypotheek Garantie te verhogen.

Verder pleit het EIB voor verruiming van het ruimtelijk beleid. Ook zou de overheid zelf meer in de bouwsector moeten investeren. Dat kan bijvoorbeeld via een publiek opkoopfonds om tijdelijk op voorraad woningen te bouwen. Daarnaast pleit het EIB voor een tijdelijke verlaging van het btw-tarief bij verbouwingen.

De voorgestelde maatregelen kosten 1,7 miljard euro, maar zorgen er volgens het EIB voor dat 28.000 banen behouden kunnen blijven. Daarbij gaat het om 19.000 banen in de bouwnijverheid. Tegenover de kosten staan wel weer besparingen van 1 miljard euro op uitkeringen.