Vergroenen na corona wordt lastig
De coronacrisis is het uitgelezen moment om duurzamer te gaan leven. Dat schreven zestien economen woensdag aan de Tweede Kamer. Maar intussen lokt Transavia weer reizigers, die ook massaal toehappen.
De economen vragen het kabinet in een open brief de noodsteun te koppelen aan vergroening, buffers en inspraak door burgers.
Volgens de wetenschappers was de gedachte tot de coronacrisis dat voorraden en financiële buffers te duur zijn. Alles moest zo efficiënt mogelijk. De pandemie legt pijnlijk bloot dat dit een zwakke plek is. Dit soort bedrijven kwam zodoende direct in gevaar.
De briefschrijvers vinden daarom dat de overheid van bedrijven in ruil voor steun een verduurzamingsplan moet eisen. Tegelijkertijd moet de steun vanwege de coronacrisis via bezuinigingen niet te snel worden afgebouwd.
Govert Buijs, die zich als hoogleraar aan de Vrije Universiteit bezighoudt met de markt en maatschappij, stelt zich achter de briefschrijvers. „Veel mensen dachten dat de economie een niet te stoppen machine is. Maar de crisis heeft aangetoond dat de economie gewoon kan worden stilgelegd. Juist nu moet de overheid van bedrijven vragen om hun verdienmodel fundamenteel te veranderen.
Tegelijk met deze brief verschijnen ook weer advertenties voor vliegreizen. Door de heropening van de grenzen neemt de belangstelling toe. Eind mei werd er een kwart vaker online naar reizen gezocht dan een maand eerder.
Reizen is belangrijk voor de economie, en daarmee voor de belastinginkomsten en zodoende voor de publieke heffingen. Buitenlandse reizen leveren de Nederlandse economie jaarlijks zo’n 7 miljard euro op. Dit staat op gespannen voet met de roep om vergroening.
Buijs steunt het pleidooi van de briefschrijvers voor een belasting op kerosine. „De vliegsector is aan het woekeren gegaan. Op een manier die schadelijk is voor onze leefomgeving.”
Hoogleraar Buijs denkt ook aan een rantsoenering van reiskilometers. „Iedereen krijgt dan een verhandelbaar reisbudget. Als mijn buurman dan een weekje naar Barcelona gaat, dan moet hij maar daarvoor een vergoeding betalen. Zo werkt het ook met emissierechten. Deze rechten om bepaalde hoeveelheden CO2 uit te stoten zijn ook verhandelbaar.”
De economen dringen in hun brief ook aan op overheidssturing. Hoge schulden en lage buffers bij huishoudens en bedrijven zouden crises alleen maar verergeren. Prikkels voor het aangaan van schulden, zoals de hypotheekrenteaftrek, moeten dus van de baan.
„De huidige crisis biedt een blik in een toekomst waar meer verstoringen dreigen. Ontwrichting door sociale onrust, overstromingen of juist droogte. Deels voorspelbare rampen die we kunnen afwenden en deels onvoorspelbare waar we ons op kunnen voorbereiden”, besluiten de bezorgde economen hun brief aan het kabinet.