Verzoening is het enige wat Amerika weer groot kan maken
Het beschermen van de eigen burgers is een van de zwaarstwegende verantwoordelijkheden van een staatshoofd of regeringsleider. Of dat nu tegen buitenlandse agressie of binnenlandse onrust is.
Dat geldt niet anders voor de president van de Verenigde Staten. In die zin had Donald Trump volkomen gelijk toen hij deze week in Washington ondubbelzinnig duidelijk maakte dat hij de openbare orde koste wat kost zal bewaken. „Mijn eerste en belangrijkste taak is het verdedigen van ons geweldige land en het Amerikaanse volk. Ik heb gezworen om de wetten in ons land te handhaven, en dat is wat ik zal doen.”
Die wetten moesten de afgelopen dagen ook wel fors wórden gehandhaafd. Relschoppers in diverse Amerikaanse steden vonden het nodig hun woede op onder andere overheidsgebouwen en winkels te koelen. Vernieling en plundering hebben volstrekt niets met het uitoefenen van democratische grondrechten te maken. Dat soort uitwassen moet direct en grondig de kop worden ingedrukt.
De beelden van brandende gebouwen, het harde optreden van de oproerpolitie, gewonde betogers en agenten, vertroebelen echter de waarneming op ten minste twee belangrijke punten. Ten eerste verdringen ze maar al te gemakkelijk het zicht op de talloze vreedzame uitingen van verontwaardiging, boosheid en bezorgdheid. En die wáren er. Variërend van gebedsbijeenkomsten en stille protesten tot agenten en leden van de Nationale Garde die in demonstraties meeliepen en medeburgers omhelsden. Wit en zwart.
Kwalijker is nog dat het geweld van de afgelopen dagen en de reacties daarop ook de aandacht dreigen af te leiden van de onderliggende problemen. Want deze ongeregeldheden gaan vanzelfsprekend niet alleen over de tragische dood van George Floyd, die bij zijn arrestatie door verstikking om het leven kwam. Ze leggen opnieuw de diepe verdeeldheid in de Amerikaanse samenleving bloot. Tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen en sociale klassen liggen dermate dicht onder de oppervlakte, dat er maar weinig voor nodig is om ze tot een uitbarsting te laten komen.
Over de oorzaken zijn allerlei diepgravende analyses te maken. Die zullen allemaal één ding gemeen hebben: dit conflict laat zich niet snel, en al helemaal niet eenvoudig oplossen.
Tegelijkertijd vraagt de situatie van dit moment wel om doortastende en verstandige acties. De condoleances van president Trump aan de familie van Floyd waren een mooi gebaar. Het militariseren van een binnenlands conflict door het leger op betogingen af te sturen, roept echter alleen maar nieuwe onrust op.
Het is daarom te hopen dat leiders aan beide zijden de grootsheid en edelmoedigheid tonen om elkaar de hand toe te steken. Verzoening is het enige wat Amerika weer groot kan maken, om in de woorden van Trump te spreken. Dat is een zaak van lange adem, maar wel bittere noodzaak.