Het draait om een herziening van de tien jaar oude EU-regels op dit terrein. Bij de invoering was al afgesproken dat er na een decennium een evaluatie zou volgen. Commissaris Dimas (Sociale Zaken), die woensdag in Brussel het voorstel voor de beoogde wijziging presenteerde, spreekt van „een evenwichtige benadering die de gezondheid en de veiligheid van werknemers beschermt en tegelijk een grotere flexibiliteit introduceert en daarmee de concurrentiekracht bevordert.”

De gemiddelde grens voor de lengte van de werkweek blijft liggen bij 48 uur. De termijn waarbinnen een overschrijding daarvan niet is toegestaan, wordt echter verlengd. Tot dusver gold de genoemde 48 uur als maximum, bezien over een periode van vier maanden. In de toekomst zal dat twaalf maanden zijn. Dit betekent dat iemand in het hoogseizoen in zijn beroep of bij tijdelijke drukte in een bedrijf lange weken kan maken en dat pas later behoeft te compenseren.

Het Europees Verbond van Vakverenigingen, waarbij ook de Nederlandse vakcentrales zijn aangesloten, laat forse kritiek horen op de versoepeling van het arbeidsrecht op dit punt. Het vindt dat de Commissie onvoldoende oog heeft voor het welzijn van de werknemer. De overkoepelende werkgeversorganisatie Unice daarentegen pleit ervoor de referentieperiode verder uit te breiden, tot 24 maanden. Vanuit die hoek klinkt de waarschuwing dat beperkingen in deze sfeer niet bijdragen tot het realiseren van de EU-doelstelling om uit te groeien tot de meest concurrerende economie ter wereld.

De Britten, die altijd wars zijn van sociale wetgeving vanuit Brussel, hebben tien jaar geleden een zogenaamde opt-out bedongen. Zij mogen zich aan de richtlijn onttrekken, in die zin dat bij hen een individuele werknemer vrijwillig een verklaring kan tekenen dat hij bereid is tot langere arbeidstijden. Die mogelijkheid blijft in de nieuwe situatie bestaan.

De Britse vakbonden zeggen dat er misbruik wordt gemaakt van de uitzonderingsbepaling voor hun land en noemen de opstelling van de Commissie daarom „teleurstellend.” Volgens hun cijfers werken 3,75 miljoen Britten regelmatig langer dan 48 uur per week. De regering in Londen hecht echter zeer aan deze flexibiliteit en wijst daarbij op de goede prestaties van de economie van het Verenigd Koninkrijk.

Het ingediende voorstel moet nog de goedkeuring krijgen van de ministers van de lidstaten. Nederland streeft er als huidig EU-voorzitter naar voor het einde van dit jaar overeenstemming te bereiken, maar dat zal naar verwachting niet eenvoudig zijn. Het is de bedoeling dat de bewindspersonen van Sociale Zaken tijdens hun vergadering op 4 oktober een eerste bespreking wijden aan het plan, waarna ze in december proberen een akkoord tot stand te brengen. Een meerderheid van het Europees Parlement heeft in het verleden opgeroepen de bijzondere positie voor Groot-Brittannië te schrappen.