Eén ding ontbreekt in dat rijtje: vouw je handen. Dat is een schrijnende omissie. De overheid vindt het prima als mensen bidden, maar doet geen oproep daartoe. Het argument daarvoor is dat Nederland een scheiding van kerk en staat kent en dat ons land een multiculturele samenleving is.

Die redenering gaat echter mank. De scheiding van kerk en staat is een juridische grenslijn, waardoor de overheid en het instituut van de kerken twee verschillende terreinen zijn die elk hun eigen werk doen en zich zo min mogelijk met elkaar bemoeien.

Bidden is allereerst een persoonlijk spreken tot en met God. Met andere woorden: net zo goed als burgers gewezen wordt op het belang van het wassen van de handen, kan hun worden gevraagd te bidden. Dat is nog geen bemoeienis van de overheid met het kerkelijk leven. Dat het wordt nagelaten om zo’n oproep te doen, is een bewuste distantie die de overheid ten opzichte van welk geloof dan ook wil handhaven.

Het argument dat we een multiculturele samenleving zijn, is eveneens minder valide dan het op het eerste gezicht lijkt. Ook vroeger had ons land een aantal minderheden binnen zijn grenzen. Maar toen deed de overheid juist wel van tijd tot tijd bij ramp en onheil de oproep om in gebed te gaan.

Wie over de grens kijkt, constateert dat dit met name in Amerika heel anders ligt. Er is zeker de nodige kritiek op president Trump te leveren, maar hij heeft wel vrij snel na het uitbreken van de coronacrisis opgeroepen tot gebed. Terwijl de scheiding tussen kerk en staat in Amerika minstens zo strikt wordt gehandhaafd als in Nederland. Bovendien vormen de VS hét voorbeeld van een multiculturele samenleving.

De bewuste distantie van de Nederlandse regering tegenover het geloof lijkt ook van invloed in de discussie over de heropening van de kerken. Bij de uitbraak van de coronacrisis heeft de overheid regels gesteld met als gevolg dat kerkelijke gemeenten niet in hun kerkgebouwen konden samenkomen. Dat mag niet worden uitgelegd als het knevelen van de kerken. Ook in vroeger tijden kwam het voor dat kerkdiensten vanwege bijzondere omstandigheden niet mochten doorgaan. Maar nu de lockdownregels worden versoepeld, zou de overheid toch meer bereidheid moeten tonen om daar waar het mogelijk is de kerkdiensten, onder de noodzakelijke voorwaarden, weer te hervatten.

Juist op de plaats van het gebed mag indringend worden gevraagd of God de onheilen genadig wil afwenden. Dat is niet het bevredigen van persoonlijke religieuze behoeften, maar een zaak in het belang van heel de samenleving. Want al doen we het samen, alleen redden we het niet in de strijd tegen corona.