Over de reden van zijn opstappen is Calon helder maar kort: hij heeft „onvoldoende draagvlak bij een deel van de achterban”, zegt hij in de persverklaring van LTO. LTO staat geen interview toe, ook niet met de bestuursleden Dirk Bruins, Wim Bens en Léon Faassen, die voorlopig Calons taken overnemen.

Dat zegt iets over de onrust bij LTO. Het botert al langer niet tussen de organisatie en haar achterban. Steeds vaker voelen boeren zich in hun bedrijfsvoering belemmerd door nieuwe wettelijke maatregelen. LTO, vanouds dé gesprekspartner namens de sector met de overheid, is kennelijk niet in staat de pijn te verzachten. De opkomst van actiegroepen als Agractie en het radicale Farmers Defence Force (FDF), organisatoren van de boerenprotesten van afgelopen najaar, zijn een teken aan de wand.

De stikstofproblematiek heeft de zaak op scherp gezet. In een worsteling om kwetsbare natuur te beschermen en tegelijk ruimte te blijven geven aan (woning)bouw, infrastructuur en industrie dreigt de overheid de landbouw de slachtofferen. In november vormden FDF, Agractie, LTO en tien andere organisaties van melkveehouders, akkerbouwers, varkenshouders, kippenhouders en nertsenhouders het Landbouw Collectief (LC). Dat ging namens alle boeren onderhandelen met het kabinet. LTO was niet langer de enige koepel die namens de brede landbouw spreekt.

Het LC kwam snel met een plan om de ammoniakuitstoot van de landbouw fors te verminderen. In dat voorstel hielden boeren het heft in eigen handen: ze konden zelf kiezen welke ingreep het beste bij hun bedrjifsvoering paste, bijvoorbeeld minder eiwitrijk voer aan hun dieren geven of mest bij het uitrijden verdunnen met water. Het kabinet hield echter vast aan een aanpak via strakke wetgeving, waarop het LC op 1 april het overleg stopzette. Drie weken later kwam landbouwminister Schouten met haar eigen beleid, begin mei gevolgd door een maatregel met voorschriften voor het eiwitgehalte in veevoer. Die laatste bleek de lont in het kruitvat. Middenin de coronacrisis gingen stemmen op om de trekkers weer warm te draaien voor een nieuw boerenprotest.

Intussen zei Calon op radiozender BNR dat het LC „de facto niet meer bestaat”. Twee dagen later stapte LTO uit het collectief. Dat leidde tot een storm van kritiek. Juist nu moet de sector de eenheid bewaren, vindt een overgrote meerderheid van de boeren volgens opiniepeilingen van vakmedia. Op fora van FDF en Agractie én op de website van het LTO-orgaan Nieuwe Oogst werd Calon opgeroepen op te stappen. Daarna trok hij zijn conclusies.